Ομιλία Γ.Βαρουφάκη κατά την έναρξη του Προσυνεδριακού Διαλόγου στην Πάτρα
Φίλες και φίλοι, συνοδοιπόροι στην πορεία για το 2ο Μέρος του 1ου Διαβουλευτικού Συνέδριου του ΜέΡΑ25, πριν μπω στα του συνεδρίου μας έχω την ανάγκη να σας ασκήσω κριτική που είστε εδώ.
Έχετε μια κυβέρνηση-διαμάντι και, για να είστε εδώ, προφανώς δεν το έχετε καταλάβει. Έτσι μας λένε, τουλάχιστον, ΜΜΕ που απολύτως ανεπηρέαστα από το γεγονός ότι ανήκουν στους χρηματοδότες της κυβέρνησης, τους οποίους η κυβέρνηση αποζημιώνει μέσα από ιδιωτικοποιήσεις, Λίστες Πέτσα και λοιπές παροχές – εντελώς ανεπηρέαστα λοιπόν στηρίζουν, ως οφείλουν, μια κυβέρνηση σχεδόν αναγεννησιακή. Μια κυβέρνηση των ίσων ευκαιριών, μετριοπαθή, μια κυβέρνηση που δεν κολλά σε ιδεολογήματα, μια κυβέρνηση αρίστων που μοιράζει τα πλεονάσματα που έφερε η οικονομική της πολιτική.
Τί είναι αυτά που λέω; Αυτά που ακούτε! Ας τα πάρουμε ένα-ένα:
ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
Ναι, η κυβέρνηση πιστεύει, και το έχει αποδείξει, ότι κανείς πολίτης δεν πρέπει να στερείται του δικαιώματος στην πτώχευση και την παγίδευση σε ατέρμονο κύκλο χρέους-δουλειάς-ακρίβειας-χρέους. Το δικαίωμα στην πτώχευση είναι πλέον γεγονός.
ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ
Η κυβέρνηση αντιτίθεται με όλο της το είναι στην βία των ναζί που θέλουν να ξεκάνουν κάθε ξένο, κάθε αριστερό, κάθε διαφορετικό. Όμως η κυβέρνηση αντιτίθεται με την ίδια θέρμη σε κάθε εξτρεμιστή που απαιτεί, άκουσον-άκουσον, ένα καλά χρηματοδοτούμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας εν μέσω πανδημίας – ή που αμφισβητούν ότι η αστυνομία έχει το δικαίωμα να επιβάλει, με συνοπτικές διαδικασίες, θανατική ποινή για κλοπή αυτοκινήτου. Αυτό σημαίνει μετριοπάθεια!
ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΒΑΡΥΔΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΡΑΤΟΥΣΑΝ ΠΙΣΩ
Αμφισβητείτε ότι η κυβέρνηση αυτή αποδέσμευσε, επί τέλους, την κοινωνία από τα ιδεολογικά βαρίδια; Δεν πρέπει. Αναρωτηθείτε:
Δικαιούται κάποιος να προτάξει ιδεολογικές αντιρρήσεις στα επιστημονικά δεδομένα; Όχι βέβαια! Τέτοιες αμφισβητήσεις δεν είναι παρά προκατάληψη, μια μορφή θρησκοληψίας.
Ε, λοιπόν, λέει η κυβέρνηση, ακριβώς το ίδιο ψεκασμένος είναι όποιος προτάξει ιδεολογικές αντιρρήσεις:
- στην πώληση κόκκινων δανείων του κοσμάκη σε ταμεία που τα αγοράζουν με κέρδη εξασφαλισμένα, μέσω του Δημοσίου, από αυτόν τον ίδιο κοσμάκη
- στην ανάθεση των δασών στην ΤΕΡΝΑ
- των δημόσιων χώρων στον Λάτση
- του βυθού της θάλασσας στην Exxon
- της ΔΕΗ & του ΔΕΔΔΗΕ σε ταμεία που ονειρεύονται να ακριβύνουν κι άλλο το ρεύμα
ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΡΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΜΟΙΡΑΖΕΙ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
Το είπε ο κ. Μητσοτάκης αυτολεξεί: «Αυτή η κυβέρνηση μοιράζει μερίσματα από τα πλεονάσματα που δημιούργησε». Ποιος είμαι εγώ να αμφισβητήσω τον λαοπρόβλητο πρωθυπουργό μας; Τον πιστεύω. Μοίρασε μερίσματα από τα πλεονάσματα λέει. Βέβαια, η ίδια η κυβέρνηση ομολογεί ότι το ταμείο είναι μείον – πολύ μείον. Άρα, το πλεόνασμα που αναφέρει ο Πρωθυπουργός είναι αρνητικό. Συνεπώς, το μέρισμα που μοίρασε είναι κι αυτό αρνητικό – άρα δεν είναι μέρισμα αυτό που μοίρασε αλλά ουσιαστικά νέο χρέος. Δίκιο έχει λοιπόν ο πολυχρονεμένος μας Πρωθυπουργός: Μοίρασε επιστρεπτέες, μοίρασε γέφυρες, μοίρασε αναστολές – δηλαδή μοίρασε δάνεια τα οποία τώρα αρχίζει να τα ζητά πίσω. Πάντως, ό,τι και να πείτε, δεν σας κορόιδεψε. Όντως μοίρασε αρνητικά μερίσματα στους πολλούς από τα αρνητικά πλεονάσματα – κι αν έδωσε, αντί να πάρει, στην ολιγαρχία που τον ανέδειξε, καλά τόσο αιθεροβάμονες είστε που τον μέμφεστε;
Ναι, φίλες και φίλοι, έχουμε ανάγκη το χιούμορ. Κάποτε κάποιος μου ‘χε πει: Είναι το μόνο που μένει σ’ εκείνον που του τα έχουν πάρει όλα.
Ας πάμε όμως τώρα από το χιούμορ στη σκληρή πραγματικότητα και ιδίως στις εξελίξεις που απαιτούν από εμάς διορθωτικές αλλαγές στη στάση μας, στις πολιτικές μας, ακόμα και στο ιδεολογικό μας στίγμα.
Όλα εκείνα, δηλαδή, που καλούμαστε να συζητήσουμε στο 2ο Μέρος του Συνεδρίου μας τον Γενάρη:
Η ΧΡΕΟΔΟΥΛΟΠΑΡΟΙΚΙΑ ΒΑΘΑΙΝΕΙ
Από το 2018, έτος ίδρυσής μας, έχει υπάρξει μια ουσιαστική αλλαγή στην Χρεοδουλοπαροικία μας.
Έως το 2016, η τρόικα δάνειζε το κράτος υπέρ της ολιγαρχίας, βασικά ξένης αλλά και εγχώριας. Στο πλαίσιο του 3ου Μνημόνιο, και ιδίως μετά την υπογραφή του 4ου τον Αύγουστο του 2018, η τρόικα επέκτεινε στην Ελλάδα ένα μοντέλο που επιτρέπει νέο πλουτισμό των λίγων από την χρεοκοπία των ιδιωτών μικρομεσαίων, με βάση τα κόκκινα δάνεια.
Αυτή είναι η ουσία της εποχής του 4ου Μνημονίου (2018-2010): Το όλο και λιγότερο βιώσιμο χρέος του ελληνικού κράτους είναι η εξουσία της διεθνούς των ολιγαρχών που τώρα πλέον χρησιμοποιείται, πέραν του πλιάτσικου της δημόσιας περιουσίας που συνεχίζεται (με το Ελληνικό, τον τζόγο, την πώληση ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΗ κλπ), για να απομυζά τεράστιες προσόδους που οικοδομούνται στις πλάτες των χρεοκοπημένων λαϊκών μαζών.
Αυτή η εξέλιξη αλλάζει και το πολιτικό σκηνικό. Οι πρόσοδοι της εγχώριας ολιγαρχίας αυξάνονται γοργά. Εύκολα μπόρεσαν, από το 2018 να χρηματοδοτήσουν ξανά ΜΜΕ και πολιτικό σύστημα ανακτώντας την εξουσία που είχαν απωλέσει μετά το 2011.
Το βλέπουμε στους δρόμους της Αθήνας όπου πλέον η ολιγαρχία δεν διστάζει να επιδεικνύει τον πλούτο τους με τρόπο που πριν μερικά χρόνια δεν τόλμαγαν να κάνουν. Επί πλέον, ένα μέρος της αύξουσας ολιγαρχικής κατανάλωσης διαποτίζει σχετικά χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, με αποτέλεσμα συνολικά ένα 20-30% της κοινωνίας να τα πηγαίνουν καλύτερα εν μέσω πανδημίας (εκ των οποίων το 5% τα πηγαίνει εξαιρετικά).
Αυτό το συμπέρασμα μας ωθεί σε νέο Πρόταγμα-Κάλεσμα. Δεν δικαιούμαστε πλέον να απευθύνουμε γενικό κάλεσμα στη βάση ότι όλοι χάνουν από την κρίση – ότι όλοι είναι τρόφιμοι της Χρεοδουλοπαροικίας.
Όταν ένα 25%-30% ωφελείται από την εμβάθυνση της Χρεοδουλοπαροικίας, το ενωτικό μας κάλεσμα θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη ότι σοβαρό ποσοστό του πληθυσμού δεν έχει λόγο – πέραν του πατριωτισμού και της αλληλεγγύης με την πλειοψηφία – να διακινδυνεύσει την ρήξη με την Χρεοδουλοπαροικία. Αντίθετα, έχει πολλά να χάσει από μια ρήξη.
Συνεπώς, από εδώ και μπρος, πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι με τον κόσμο μας:
- Το πρόγραμμά μας είναι ταξικό γιατί έτσι πρέπει να είναι σε μια όλο και πιο ταξική κοινωνία.
- Το πρόγραμμά μας δεν αφορά όλους. Αφορά τους προλετάριους, το πρεκαριάτο, τους μικρομεσαίους, τους δημιουργικούς επιχειρηματίες που συνθλίβονται από τους ραντιέρηδες, τις γυναίκες, τους μετανάστες και τη νεολαία. Στους υπόλοιπους λέει: Αν σας νοιάζει μόνο το ιδιωτικό συμφέρον σας, ναι, είμαστε αντίπαλοι. Αν όμως σας νοιάζει το μέλλον αυτής της χώρας, η δυνατότητα της κοινωνίας να αναπαράγεται, τότε ελάτε κι εσείς μαζί μας.
Τέλος λοιπόν στο πρόταγμα ότι με την ρήξη κανείς δεν έχει να χάσει τίποτα παρά τις αλυσίδες της Χρεοδουλοπαροικίας.
ΧΡΕΟΣ – ΕΞΑΡΤΗΣΗ – ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Με την έλευση της πανδημίας, που ουσιαστικά μας έβαλε στο άτυπο 5ο Μνημόνιο από το 2020, η δημιουργία νέων κόκκινων δανείων, από μία, και ο συνεχιζόμενος δανεισμός του κράτους ελέω ΕΚΤ, από την άλλη, δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερες εκμεταλλευτικές δυνατότητες για την ολιγαρχία.
Την περασμένη Δευτέρα, στο πλαίσιο της διεθνούς συνόδου COP26 για την αποσόβηση της κλιματικής καταστροφής, ο Πρωθυπουργός δέσμευσε τη χώρα σε μια σειρά αξιοθαύμαστους στόχους. Όπως έχει μάθει να κάνει στην Ελλάδα, παρουσίασε στη Γλασκόβη μια Ελλάδα που υπάρχει μόνο σε κάποιο εναλλακτικό σύμπαν – μια Ελλάδα που «πετάει» και σε αυτόν τον τομέα, έτοιμη να κάνει γιγάντιες πράσινες επενδύσεις έως το 2030.
Δεδομένου του θεόρατου κόστους επίτευξης αυτών των πράσινων στόχων, ρωτώ τον κ. Μητσοτάκη εύλογα ερωτήματα:
- Με ποιο δικαίωμα δέσμευσες τη χώρα σε ένα κόστος-βουνό χωρίς καμία πρότερη κοστολόγηση ή νομιμοποίηση από τη Βουλή των Ελλήνων;
- Συνειδητοποιείς ότι ο μόνος τρόπος το κόστος αυτών των, κατά τα άλλα σωστών, στόχων να μην πέσει να πλακώσει τις ήδη χρεοκοπημένες λαϊκές μάζες είναι ένας μεγάλος Περιβαλλοντικός Αναδιανεμητικός Φόρος;
- Θα εντάξει η κυβέρνηση έναν τέτοιον Προοδευτικό Πράσινο Φόρο στον Κρατικό Προϋπολογισμό του επόμενου μήνα; Ή θα παραμείνει πιστή στα Χρηματιστήρια Ενέργειας και τις Ψευτοαγορές Άνθρακα;
Ξέρουμε την απάντηση: Η «Μητσοτάκης ΑΕ» προτιμά να δει τον πλανήτη να απανθρακώνεται παρά να εφαρμόσει έναν προοδευτικό φόρο ο οποίος θα επιβάλει στους έχοντες να πληρώσουν για την πράσινη μετάβαση και ο οποίος θα επιστρέφεται εκ ολοκλήρου στα λαϊκά στρώματα.
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ;
Μετά την συνθηκολόγηση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, τον ενστερνισμό του δόγματος πως το Grexit είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στο λαό μας, και το αφήγημα ότι η αποδοχή/εφαρμογή των μνημονιακών όρων ήταν συμβατή με προοδευτική διακυβέρνηση, η πολιτική σύγκρουσή μας με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν δεδομένη.
Αν και πάντα ανοιχτοί σε διάλογο με τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως για κοινές κινηματικές δράσεις, ξεκαθαρίζαμε από την αρχή ότι το ΜέΡΑ25 δεν ιδρύθηκε για να νομιμοποιήσει την άποψη ότι η ρήξη με την τρόικα και την ολιγαρχία ήταν «αυταπάτη». Ούτε για να στηρίξει οποιαδήποτε κυβέρνηση κινείται, με ή χωρίς «προοδευτικό» πρόσημο, εντός του προγράμματος της τρόικας εξ & εσ.
Προοδευτική κυβέρνηση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς πρότερη συμφωνία σε πρόγραμμα ρήξης με τις βασικές επιλογές της τρόικας και της ντόπιας ολιγαρχίας – επιλογές που αποτελούν τα οικοδομικά υλικά με το οποία ορθώθηκαν τα τείχη της Χρεοδουλοπαροικίας.
Καμία κυβέρνηση δεν αξίζει τον επιθετικό προσδιορισμό «προοδευτική», και συνεπώς δεν δικαιούται την στήριξη του ΜέΡΑ25, αν δεν δεσμευτεί εκ των προτέρων για:
- την μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους (ιδιωτικού και δημόσιου),
- την μετωπική σύγκρουση με τα ολιγαρχικά συμφέροντα (π.χ. Ελληνικό-ΟΠΑΠ-ΤΕΡΝΑ)
- την κοινωνικοποίηση των ΜΜΕ,
- την κατάργηση των εξορυκτικών & αμυντικών συμφωνιών με Ισραήλ-ΗΠΑ,
- την ανάκτηση λαϊκής & δημοκρατικής κυριαρχίας επί των βασικών εργαλείων του κράτους (Υπερταμείο, ΤΑΙΠΕΔ),
- την κατάργηση του μονοπώλιου τραπεζών & τρόικας στο σύστημα πληρωμών
Όποια εναλλακτική στην «Μητσοτάκης ΑΕ» κυβέρνηση εκλεγεί ή διοριστεί χωρίς την βούληση να προβεί στην πολυδιάστατη αυτή ρήξη απλά θα ενισχύσει το δόγμα της ΤΙΝΑ (ότι, δηλαδή δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική) – που είναι το πιο ισχυρό όπλο της ολιγαρχίας και η νέμεση της προόδου.
ΚΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΟ ΚΚΕ;
Με το ΚΚΕ συμβαδίζουμε σε πολλά αλλά διαπιστώνουμε διαπιστώσαμε τρεις ανυπέρβλητες διαφορές: μία αναλυτική, μία στρατηγική και μία ιδεολογική:
Η αναλυτική διαφορά αφορά την οικονομική ανάλυση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. Το DiEM-ΜέΡΑ25 θεωρεί ότι ο ευρωζωνικός καπιταλισμός έχει δημιουργήσει μια γερμανική σφαίρα επιρροής και ηγεμονίας η οποία διέπεται από δυνάμεις και κανόνες που όχι μόνο διαφέρουν από τον αμερικανικό και τον ασιατικό καπιταλισμό αλλά, επί πλέον, συγκρούονται μαζί του με τρόπο που επηρεάζει άμεσα την χώρα μας. Η Ελλάδα, εγκλωβισμένη σε αυτή την γερμανική σφαίρα ηγεμονίας, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση ακόμα μεγαλύτερης εξάρτησης απ’ ότι, π.χ. στη δεκαετία του 1960, όταν ήταν πλήρως υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο:
Αν και είναι αλήθεια ότι η ΕΕ ήταν (αρχικά) δημιούργημα της Ουάσιγκτον, η επιλογή του ΚΚΕ να θεωρεί ότι η ΕΕ αποτελεί απλή προέκταση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, και συνεπώς ότι «ένας είναι ο ιμπεριαλισμός», το οδηγεί σε αναλύσεις που υπονομεύουν την συγκρότηση μετώπου σύγκρουσης με το τρίγωνο Βερολίνου-Φρανκφούρτης-Βρυξελλών.
Η στρατηγική του ΚΚΕ να μην στοχεύει τον γερμανικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος μετά το 1996 αποτελεί μεγαλύτερο βραχνά για τον λαό μας από τον αμερικανικό, αναδεικνύει μια σημαντική αναλυτική διαφορά του ΜέΡΑ25 από το ΚΚΕ.
Η επιλογή του ΚΚΕ στο Δημοψήφισμα του 2015 να διασπάσει το κοινό μέτωπο του ΟΧΙ στο 3ο Μνημόνιο, καλώντας σε αποχή ή άκυρη ψήφο με στόχο να θέσει εκείνη τη στιγμή θέμα εξόδου από την ΕΕ, αντανακλά αυτή την σημαντική αναλυτική διαφορά του ΜέΡΑ25 από το ΚΚΕ: Το Δημοψήφισμα ήταν μια ιστορική στιγμή που ένας μικρός λαός είπε ΟΧΙ στον γερμανικό ιμπεριαλισμό. Εκείνη τη στιγμή το γενικότερο, και άκαιρο, «ΟΧΙ στην ΕΕ» ήταν μεγάλο δώρο στον γερμανικό ιμπεριαλισμό που στριμώχτηκε από ένα λαό που του είπε ΟΧΙ και τον οποίο δεν μπόρεσαν τα φερέφωνα του γερμανικού ιμπεριαλισμού να ακυρώσουν κατατάσσοντάς τον στους «αντιευρωπαϊστές».
Η στρατηγική διαφορά αφορά την στρατηγική αντιμετώπισης των επιθέσεων του συστήματος στην εργατική τάξη και στους πιο ευάλωτους πολίτες.
Το ΚΚΕ έχει μακρά παράδοση στην προάσπιση της εργατικής τάξης και των πιο ευάλωτων πολιτών μέσα από κινητοποιήσεις και στήριξη των προσπαθειών τους να ακυρώσουν τις πολιτικές του κατεστημένου. Είναι κάτι που το ΜέΡΑ25 εκτιμά απεριόριστα. Όμως, το ΚΚΕ επιλέγει να μην καταθέτει προτάσεις εναλλακτικών συστημικών πολιτικών που θα ανακούφιζαν τους ευάλωτους. Κι εδώ έγκειται η στρατηγική διαφορά μας.
Το ΜέΡΑ25 θεωρούμε ότι η μαζικοποίηση των κινημάτων και η αποτελεσματικότερη αντίσταση στο κατεστημένο απαιτεί κάτι παραπάνω από την (απαραίτητη βέβαια) σθεναρή κινητοποίηση για την ανατροπή των αντιλαϊκών πολιτικών του συστήματος. Απαιτεί και την κατάθεση συστημικών-μετριοπαθών προτάσεων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν ακόμα και εντός του παρόντος, εκμεταλλευτικού εγχώριου καπιταλισμού. Γιατί να τις καταθέσουμε; Υπάρχει περίπτωση το κατεστημένο να τις υιοθετήσει; Όχι βέβαια. Όμως, αν οι μη ριζοσπαστικοποιημένοι ευάλωτοι δουν ότι, ναι, υπάρχουν λύσεις και εντός του συστήματος, τις οποίες οι κυβερνώντες επιλέγουν να μην υιοθετήσουν, τότε θα είναι πιο εύκολο να απεγκλωβιστούν από την προπαγάνδα του συστήματος ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική» – κι έτσι να προσχωρήσουν στο κίνημα.
Αντίθετα, η στρατηγική της «υπεύθυνης ανυπακοής», δηλαδή του συνδυασμού κινητοποιήσεων ακύρωσης των πολιτικών του συστήματος με παράλληλη κατάθεση συστημικών πολιτικών που θα ανακούφιζαν τους πολλούς έχει την δυνατότητα να απελευθερώσει από την προπαγάνδα της ολιγαρχίας μεγάλες μάζες ευάλωτων εργαζόμενων και μικρομεσαίων ακριβώς επειδή τις συστημικές πολιτικές που προτείνουμε και οι οποίες αποδεικνύονται πειστικές στους μη ριζοσπαστικοποιημένους πολίτες το σύστημα δεν θα τις υιοθετήσει!
Παράδειγμα 1ο, τα κόκκινα δάνεια: Όταν, παράλληλα με τις κινητοποιήσεις κατά των πλειστηριασμών, το ΜέΡΑ25 κατέθεσε το τεχνοκρατικά προηγμένο (και συμβατό με το ευρωπαϊκό δίκαιο) σχέδιο «Οδυσσέας» (για ίδρυση δημόσιας εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων), πολλοί αναρωτήθηκαν: «Μα αφού υπάρχει λύση συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο, γιατί δεν την εφαρμόζουν;» Αυτό το μετέωρο ερώτημα στα χείλη των μη ριζοσπαστικοποιημένων είναι, για το ΜέΡΑ25, η ευκαιρία που χρειάζεται γα να ριζοσπαστικοποιηθούν.
Παράδειγμα 2ο, Οι εξορύξεις & η πράσινη μετάβαση: Η στάση του ΚΚΕ απέναντι στις εξορύξεις, τα ορυκτά καύσιμα και την πράσινη μετάβαση είναι όχι μόνο λανθασμένη αλλά και επικίνδυνη. Αν γνωρίζουμε ένα πράγμα, αυτό είναι ότι η ανθρωπότητα θα περάσει το σημείο μη επιστροφής από την κλιματική καταστροφή πολύ πριν ωριμάσουν οι συνθήκες για τον σοσιαλισμό. Η άρνηση του ΚΚΕ να ενστερνιστεί την θέση του ΜέΡΑ25 για άμεση διακοπή όλων των εξορύξεων και τερματισμό χρήσης ορυκτών καυσίμων, το θέτει σε σύγκρουση με τη νεολαία και τις ανάγκες του ανθρώπινου είδους.
Η ιδεολογική διαφορά αφορά το πως εννοούμε την απελευθέρωση από την εκμετάλλευση και την εξουσία των ισχυρών. Το ΚΚΕ επικεντρώνεται στον τερματισμό της δυνατότητας του καπιταλιστή, δηλαδή του ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής, να εκμεταλλεύεται και να εξουσιάζει εργαζόμενους που δεν έχουν επιλογές επειδή δεν έχουν πρόσβαση στα μέσα παραγωγής. Το ΜέΡΑ25 συμφωνεί.
Όμως, οραματιζόμαστε εξ ίσου, παράλληλα με την απελευθέρωση του ανθρώπου από την αβάστακτη εξουσία του καπιταλιστή, και την απελευθέρωση από την αβάστακτη εξουσία του κράτους και άλλων μορφών συλλογικής-ιεραρχικής ισχύος. Αυτή η διαφορά δεν είναι απλά φιλοσοφική αλλά οδηγεί και σε εντελώς διαφορετικές αντιλήψεις (α) για τον τρόπο οργάνωσης μιας μετακαπιταλιστικής, μη εκμεταλλευτικής κοινωνίας, (β) για τις μεθόδους με τις οποίες θα δημιουργηθεί μια τέτοια κοινωνία, και (γ) για μορφές καταπίεσης εκτός του χώρου της παραγωγής (π.χ. πατριαρχίας, ρατσισμού, σεξουαλικού προσανατολισμού):
Ο εκδημοκρατισμός της παραγωγικής διαδικασίας ναι μεν απαιτεί την κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής (η οποία γεννά την συντριπτική εξουσία του καπιταλιστή επί του εργαζόμενου) αλλά, παράλληλα, απαιτεί και την αποφυγή δημιουργίας νέων μορφών κρατικής ή γραφειοκρατικής εξουσίας η οποία μπορεί να αποδειχθεί το ίδιο ή και περισσότερο καταπιεστική – και εν τέλει παραγωγικά αναποτελεσματική – από την εξουσία του καπιταλιστή.
Ενώ για το ΚΚΕ το κόμμα πρέπει να καθοδηγεί τα κινήματα κατά τη διαδικασία μετασχηματισμού, για το ΜέΡΑ25 το κόμμα πρέπει να λειτουργεί υποστηρικτικά στα ΑΥΤΟΝΟΜΑ ΑΚΗΔΕΜΟΥΕΤΑ κινήματα τα οποία να προχωρούν στη βάση τη αυτό-οργάνωσης – της ίδιας αυτό-οργάνωσης που, μετά τον μετασχηματισμό της κοινωνίας, θα είναι το προοίμιο της αυτοδιαχείρισης των παραγωγικών μονάδων.
Επί πλέον, η φιλοσοφία του ΜέΡΑ25 και του ΚΚΕ δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές όσον αφορά τον φεμινισμό, τα θέματα αυτοπροσδιορισμού φύλου, ταυτότητας κλπ. Το ΜέΡΑ25 απορρίπτει την ιδέα ότι κάθε προοδευτικός άνθρωπος πρέπει να αποδέχεται ότι προέχει ο αγώνας κατά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Ένα νέο παιδί τρανς που αντιμετωπίζει καθημερινή σωματική και λεκτική βία έχει κάθε λόγο να μην θεωρεί την ταξική πάλη σημαντικότερη από τον αγώνα του εναντίον των διακρίσεων και της βίας. Το ίδιο μια μουσουλμάνα, ένας εβραίος, μια γυναίκα που αντιμετωπίζουν καθημερινά μορφές διωγμού, βίας και καταπίεσης.
Στόχος του ΜέΡΑ25 είναι ένα πλατύ κίνημα εναντίον όλων των μορφών καταπίεσης και εξουσίας που, για να συσταθεί απαιτεί (κι εδώ έγκειται η διαφορά μας με το ΚΚΕ) την πλήρη αποδοχή του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας του κάθε ένα, της κάθε μίας, καθώς και των προτεραιοτήτων που βάζουν στο είδος πάλης κατά της εξουσίας των «άλλων» πάνω τους.
Περιληπτικά, το ΜέΡΑ25 απορρίπτει για δύο λόγους τις ιεραρχίες, τόσο των στόχων όσο και τις οργανωτικές, οι οποίες αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της φιλοσοφίας του ΚΚΕ: Πρώτον, επειδή αυτές οι ιεραρχίες απωθούν μεγάλες μάζες εν δυνάμει συνοδοιπόρων. Και, δεύτερον, επειδή φοβόμαστε ότι, ακόμα και να επιτευχθεί ο κοινωνικός μετασχηματισμός που θέλει το ΚΚΕ στη βάση αυτών των ιεραρχήσεων, το αποτέλεσμα θα είναι μια ανελεύθερη, αναποτελεσματική κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι του ΜέΡΑ25 δεν είμαστε διατεθειμένοι να ζήσουμε – και για την οποία δεν θέλουμε να φέρουμε ευθύνη.
ΜΕ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ;
Το καλοκαίρι του 2015, μετά την συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ, κανείς από τους ιδρυτές του ΜέΡΑ25 δεν επιχείρησε τη δημιουργία νέου φορέα. Μέσα στη θλίψη του προδομένου ΟΧΙ, περιμέναμε. Περιμέναμε ελπίζοντας ότι οι σύντροφοι που είχαν φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ, ίσως μαζί με άλλους που θα τον εγκατέλειπαν στην πορεία, θα προχωρούσαν σε έναν ενωτικό φορέα που θα περιφρουρούσε το κεφάλαιο του ΟΧΙ και θα του έδινε νέα δυναμική. Μάλιστα, στις παραμονές των εκλογών του Σεπτέμβρη, παρά τις σοβαρές διαφωνίες του με την ΛΑΕ (και τις φωνές εντός της ΛΑΕ που τον λοιδορούσαν), ο Γιάνης Βαρουφάκης στήριξε δημόσια την ΛΑΕ δηλώνοντας ότι θα την ψηφίσει. Παρόλα αυτά, όχι μόνο δεν κόπασαν οι σεκταριστικές φωνές αλλά, το κυριότερο, εντάθηκαν με αποτέλεσμα κάθε προσπάθεια συγκρότησης του χώρου να καταρρεύσουν. Στο μεταξύ, οι συνιδρυτές του DiEM25 εστίαζαν στην πανευρωπαϊκή, διεθνική ανάπτυξη του κινήματος συνεχίζοντας να δίνουν ευκαιρία στον χώρο της ΛΑΕ και συγγενών δυνάμεων να δημιουργήσουν αξιόπιστο φορέα. Όταν πλέον κατέστη σαφές ότι η συγκρότηση του χώρου αυτού δεν «περπατούσε», τότε μόνον το DiEM25 αποφάσισε την ίδρυση του ΜέΡΑ25, τον Μάρτιο του 2018. Ένα χρόνο και λίγους μήνες αργότερα το ΜέΡΑ25 ήταν στη Βουλή όπου έδωσε φωνή και προστασία εκεί έξω στους δρόμους στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά.
Προφανώς και τους ανοίγουμε την αγκαλιά και τους καλούμε σε συστράτευση στη βάση του αλληλοσεβασμού.
ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ;
Μα το ΜέΡΑ25 είναι το μόνο διεξοδικά και ειλικρινά συγκροτημένο πράσινο κόμμα όχι μόνο στη Βουλή αλλά και στην κοινωνία.
Ποιο άλλο κόμμα έχει ταχθεί, με πολιτικό κόστος, εναντίον κάθε εξόρυξης και κάθε αγωγού ή έχει τολμήσει να πει: ΟΛΑ ΤΑ ΟΡΥΚΤΑ ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΣΤΑ ΕΓΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ;
Τώρα, σήμερα, αποκτάμε το θάρρος πούμε στους πολίτες ότι η πραγματική, αποτελεσματική, πράσινη μετάβαση, θα απαιτήσει όχι μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα & πράσινη βιομηχανία αλλά λιγότερα αυτοκίνητα, λιγότερο τσιμέντο, συρρίκνωση του καταναλωτισμού, αύξηση μεν της ποιότητας αλλά μείωση δε των ποσοτήτων που παράγουμε.
Αυτή η γενναία στάση ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΜΗΔΕΝ πρέπει να καταγραφεί στο Συνέδριό μας.
ΝΟΜΙΣΜΑ – ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ
To ΜέΡΑ25 να πρωτοστατήσει ώστε να βρεθούμε ξανά στις ίδιες επάλξεις συνοδοιπόροι που διαφωνήσαμε για το ευρώ, αλλά ακόμα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. H προσέγγιση αυτή είναι σήμερα ευκολότερη καθώς:
- Χώρες όπως η Ελλάδα κατέληξαν να χάσουν περισσότερα απ’ όσα θα είχαν χάσει λόγω μιας εξόδου από το ευρώ την ώρα που σε χώρες όπως η Γερμανία η υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου του μέσου εργάτη έπεσε κι αυτό χαμηλότερα απ’ εκεί που θα το οδηγούσε η επανίδρυση του μάρκου. Συνεπώς, οι διαφορές εκτιμήσεων προοδευτικών ευρωπαίων του κόστους εξόδου από το ευρώ έχουν εξανεμιστεί. Δεν ήρθε, λοιπόν, η ώρα να μπουν στην άκρη και οι πολιτικές μας διαφορές;
- Η πρόταση του DiEM-ΜέΡΑ25 για σύστημα δημοσιονομικών συναλλαγών, που λειτουργεί παράλληλα ως το ιδανικό πρώτο βήμα για την δημιουργία εθνικού συστήματος, πρέπει να αποτελέσει την γέφυρα μεταξύ συνοδοιπόρων που, στο παρελθόν, διαφωνήσαμε για το ευρώ.
ΝΕΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Το πρόγραμμά μας για τον εκδημοκρατισμό της οικονομικής πολιτικής, του νομίσματος, της δημόσιας διοίκησης, των ΜΜΕ, της Παιδείας, της Υγείας, του Πολιτισμού κλπ το προωθούμε με ΔΙΑΣΚΕΠ ΠΑΝΤΟΥ
Όλη η δύναμη στα ΔΙΑΣΚΕΠ ώστε να σπάσει η παράλυση του Κοινοβουλευτισμού
Η ΠΑΤΡΑ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ Βιώσιμου Μοντέλου Κοινής Ευημερίας
Το Aναπτυξιακό Πρόγραμμα για την Πάτρα του ΜέΡΑ25 εστιάζει σε τρεις άξονες:
- Ηλεκτροκίνηση, με έμφαση στην μαζική παραγωγή σύγχρονων συσσωρευτών
- Ψηφιακές τεχνολογίες, με έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη
- Πολιτισμό, με έμφαση στον κινηματογράφο και τις παραστατικές τέχνες
Η Πάτρα διαθέτει 3 μεγάλα ατού που καθιστούν τους 3 αναπτυξιακούς άξονες εφικτούς:
- Τον συνδυασμό υψηλού επιπέδου Πολυτεχνείου και Πανεπιστήμιου
- Άμεση σύνδεση στην Κεντρική Ευρώπη μέσω Ιταλίας
- Άπλετους τέως βιομηχανικούς χώρους που μπορούν να αναβιώσουν στο πλαίσιο της νέας Πράσινης Βιομηχανικής Επανάστασης
Ναι, η Βόρεια Ελλάδα είναι ιδανική για την ανάπτυξη βιομηχανίας και δίκτυου διανομής του πράσινου υδρογόνου που θα αντικαταστήσει το diesel στις βαριές μεταφορές (φορτηγά αυτοκίνητα και πλοία)
Όμως η Πάτρα είναι ιδανική για την ανάπτυξη βιομηχανίας συσσωρευτών-μπαταριών, που είναι ταυτόχρονα ο βενζινοκινητήρας του μέλλοντος αλλά και η λύση του προβλήματος της μη σταθερής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι χώροι των παλιών βιομηχανιών, που σήμερα ρημάζουν, μαζί με την τεχνογνωσία του Πολυτεχνείου και του Πανεπιστήμιου, και σε συνδυασμό με την εύκολη πρόσβαση στην Κεντρική Ευρώπη που εξασφαλίζει το λιμάνι, καθιστούν την Πάτρα ιδανικό κέντρο βαριάς βιομηχανίας συσσωρευτών-μπαταριών.
Παράλληλα, καθώς ο εξηλεκτρισμός του μέλλοντος θα απαιτεί χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης ώστε να βελτιστοποιείται η διαχείριση των αποκεντρωμένων δικτύων ανανεώσιμης ενέργειας, η τεχνογνωσία του Πολυτεχνείου και του Πανεπιστήμιου θα βοηθήσουν την ανάπτυξη, κυρίως μέσω start ups, και σε αυτόν τον τομέα.
Να πως οραματιζόμαστε το μέλλον – Να πως τιμούμε το γνωμικό ότι το να καταστρέφεις αυτό που υπάρχει είναι δύσκολο. Το να δημιουργείς το καινούργιο την ώρα που εξαλείφεις την εκμετάλλευση -> αυτό είναι το ζητούμενο.
Συνοδοιπόροι, πορευόμαστε στο Συνέδριο αναγνωρίζοντας την ανάγκη για ριζοσπαστικοποίηση σε όλα – για να πάμε πολύ πέραν του Πράσινου Κεϋνσιανισμού. Για αυτό είμαστε εδώ σήμερα. Για να επικαιροποιήσουμε μαζί την Ανάλυση, τη Στρατηγική & το Όραμά μας
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όταν το 2010 ο χώρα χρεοκόπησε, σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό παραδέχθηκε ότι έφταιξε η υπερχρέωση της περιόδου 2000-2008. Πράγματι, το κατεστημένο ομολόγησε ότι η γρήγορη οικονομική μεγέθυνση της περιόδου 2000-2008, που το ίδιο χαιρέτιζε ηλιθιωδώς ως απόδειξη ότι η Ελλάδα είναι στον «σκληρό πυρήνα της Ευρώπης» (Κ. Σημίτης) και η οικονομία της «θωρακισμένη» απέναντι σε κρίσεις (Γ. Αλογοσκούφης), δεν ήταν παρά μια φούσκα που οφειλόταν στα φθηνά δάνεια από την Β. Ευρώπη.
Σήμερα, μετά από δώδεκα χρόνια κρίσης που προκάλεσε εκείνη η φούσκα, ποιο είναι το αφήγημα του κατεστημένου; Ότι η Ελλάδα επέστρεψε στο επίκεντρο της Ευρώπης και πως η οικονομία της έχει θωρακιστεί απέναντι στην κρίση της μετά-την-πανδημία εποχής. Σε ποια βάση ανακάμψαμε; Στη βάση του ότι δανειζόμαστε ξανά φτηνά! Αυτό είναι το γελοίο κριτήριο βάσει του οποίου το κατεστημένο ισχυρίζεται ότι η «Ελλάδα επανήλθε».
- Κι ας έχει σπάσει κάθε ρεκόρ το δημόσιο χρέος.
- Κι ας είμαστε, τώρα που η ΕΚΤ ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκια, στα πρόθυρα νέας εκτόξευσης του κόστους εξυπηρέτησης των δυσθεώρητων βουνών ιδιωτικού και βέβαια δημόσιου χρέους.
- Κι ας είναι το εθνικό εισόδημα στα επίπεδα του 2015.
- Κι ας σέρνονται σε αρνητικά νούμερα οι καθαρές επενδύσεις για 13ο συνεχόμενο έτος.
- Κι ας μαυρίζουν οι ψυχές των λαϊκών στρωμάτων αντικρίζοντας τις τιμές στα σουπερμάρκετ, τις αυξήσεις στα νοίκια ή στον λογαριασμό της ΔΕΗ.
«Τί σημασία έχουν όλα αυτά όταν δανειζόμαστε φτηνά από την Β. Ευρώπη;», ρωτά το κατεστημένο λες και ποτέ δεν είχε ομολογήσει ότι η κατάρρευση του 2010 οφειλόταν στο ότι για χρόνια δανειζόμασταν φτηνά από την Β. Ευρώπη!
Σήμερα, η ίδια ολιγαρχία που ευθύνεται για τη φούσκα που έσκασε το 2010 χτίζει μια νέα φούσκα ακόμα μεγαλύτερη σε μια κοινωνία που:
- δεν έχει τις αντοχές που είχε προ δεκαετίας για να αντιμετωπίσει το ωστικό κύμα του σκασίματός της, και για αυτό
- δεν θέλει να ακούει κακές προβλέψεις, ακόμα και να ξέρει ότι είναι σωστές.
Αυτό είναι, λοιπόν, το διακύβευμα του ΜέΡΑ25 – των φίλων, των μελών και των στελεχών του: Το καθήκον μας να δώσουμε κουράγιο και προοπτική στα θύματα της νέας φούσκας που χτίζεται από το 4ο Μνημόνιο του 2018 και τα οποία θα προστεθούν στα θύματα της φούσκας του 2010. Με τις αναλύσεις μας, με τις προτάσεις πολιτικής μας, με το ήθος μας, και με τις παρεμβάσεις μας μέσα κι έξω από τη Βουλή,
Σε αυτή την κατεύθυνση, το Β’ Μέρος του 1ο Διαβουλευτικού Συνέδριου ολοκληρώνει την διαδικασία αποτίμησης και επικαιροποίησης των Θέσεων Στρατηγικής, Τακτικής, Οράματος & Ιδεολογίας του ΜέΡΑ25.
Είναι εμφανές ότι βάλαμε βαθιά το νυστέρι της αυτοκριτικής στον κορμό της σκέψης μας ώστε να φανούμε αντάξιοι της μετά-την-πανδημία εποχής.
Όμως, δεν παύουμε να είμαστε περήφανοι για τις αρχικές μας θέσεις, για την διορατικότητα της ανάλυσης, και για το αρχικό μας όραμα.
Θυμάστε γιατί φτιάξαμε το ΜέΡΑ25 τον Μάρτιο του 2018;
Το εξηγεί με μια φράση από την Ιδρυτική Διακήρυξη μας:
Δεν μας φοβίζει η αποτυχία.
Μας φοβίζει η υποταγή και η έλλειψη προοπτικής, ελπίδας, σχεδίου για την απόδραση.
Δεν μας φοβίζει να βάλουμε ψηλά τον πήχυ και να αποτύχουμε.
Μας φοβίζει να κοιτάμε χαμηλά και να καταλήξουμε στα γόνατα, άλλη μια φορά ικέτες.
Για αυτόν τον λόγο ιδρύσαμε το ΜέΡΑ25.
Για αυτόν τον λόγο συνεχίζουμε σήμερα σφυρηλατώντας ένα ΜέΡΑ25 πιο γενναίο, πιο μαζικό, ακόμα πιο σύγχρονο και ριζοσπαστικό.