Συζήτηση με πολίτες «Πρόσωπο με Πρόσωπο» είχε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης στη Θεσσαλονίκη.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Δημήτρης Ζερβουδάκης καλωσορίζοντας το Γραμματέα του ΜέΡΑ25 στη Θεσσαλονίκη.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρθηκε στο πρόβλημα του δημοσίου και ιδιωτικού χρέους της χώρας, κάνοντας και μία αναδρομή στην κρίση που βιώνουμε και την μνημονιακή διαδικασία.
«Συνεχίζουμε να ζούμε αυτή την καταστροφική μνημονιακή διαδικασία. Αφού πήραν την δημόσια περιουσία, τώρα συνεχίζουν και με την ιδιωτική» ανέφερε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.
«Τώρα είναι σε πλήρη εξέλιξη η λεηλασία των μικρομεσαίων, των φτωχότερων νοικοκυριών, μέσα από τον Ηρακλή και τα κόκκινα δάνεια» υπογράμμισε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης για τους πλειστηριασμούς από τα αρπακτικά ταμεία με ευθύνη όλων των μνημονιακών Κυβερνήσεων.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δεσμεύεται στην κατάργηση του “Ηρακλή” και των αρπακτικών ταμείων, έτσι είναι η Ελλάδα σήμερα των δύο μπλοκ των μνημονιακών κομμάτων» τόνισε ακόμα ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συμπλήρωσε πως γι’ αυτό υπάρχει το ΜέΡΑ25, για να κάνει το “ΟΧΙ” του 2015 ηγεμονική δύναμη.
«Όχι για το 2015, αλλά για το 2025, για τα παιδιά μας που συνεχίζουν να φεύγουν γιατί το μέλλον έχει αποψιλωθεί, έχει φτωχύνει για τη νεολαία. Γιατί το παρόν και το μέλλον πια δεν είναι, όπως ήταν, γι’ αυτό παλεύουμε εμείς. Γιατί πρέπει να βγούμε από τη σκιά της μόνιμης ήττας. Γιατί όλα μπορούν να είναι αλλιώς» κατέληξε ο Γιάνης Βαρουφάκης.
Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του Μιχάλη Κριθαρίδη, εκπροσώπου Τύπου του ΜέΡΑ25 στην Α’ Θεσσαλονίκης μαζί με την Ρένα Παπαδοπούλου, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος. Ενώ για την Β’ Θεσσαλονίκης πέρα από τον μουσικό Δημήτρη Ζερβουδάκη, ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, Χριστίνας Σκαρλάτου.
στη «Φωνή της Ελλάδας» και τον Προκόπη Αγγελόπουλο
Το 2006 άρχισα να νιώθω την ανάγκη να κρούσω κώδωνα κινδύνου είχα πει: ότι μιλάτε τώρα για τον προϋπολογισμό του κράτους, όλα αυτά είναι εκτός θέματος -είχαμε 5% ανάπτυξη όταν η Γερμανία είχε 1%-, έρχεται ένα τσουνάμι πτωχεύσεων από την Wall Street και θα τα ισοπεδώσει όλα σε αυτή τη χώρα, στην Ευρώπη και ιδίως σε αυτήν τη χώρα που είναι ο αδύναμος κρίκος της Ευρώπης. Πρέπει να προστατέψουμε την Ελλάδα. Η Ελλάδα δε θα είναι βιώσιμη μετά από αυτό το ωστικό κύμα, το τσουνάμι που θα έρθει. Και όλοι θεωρούσαν ότι ήμουν τρελός. Και τότε ήταν που άρχισα να βγαίνω και να με ακούτε. Μπορεί να είχα και άδικο, δεν λέω ότι ήμουν προφητικός απλά τα νούμερα ήταν συντριπτικά.
Δεν είχα καμία όρεξη να μπω στην πολιτική, μέχρι και το 2012 μιλούσα με όλους. Το ξέρετε ότι με έπαιρναν τηλέφωνο και πηγαίναμε και πίναμε καφέ; Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης τότε, που ήταν απλός βουλευτής, όλοι στο ΠΑΣΟΚ, πολλοί στη Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ, και προσπαθούσα να είμαι ειλικρινής με όλους, αποστασιοποιημένος από όλους, απλά να τους πω «μην κάνετε το λάθος ως πολιτικό προσωπικό της χώρας να πάρετε το μνημονιακό δάνειο». Ε, το πήραν.
Δανεισμός
Το πρόβλημα δεν είναι ότι δανείζεσαι, είναι πόσο δανείζεσαι, γιατί δανείζεσαι και κατά πόσο μπορείς να αποπληρώνεις σε βάθος χρόνου αυτά που έχεις δανειστεί. Αυτό είναι το ερώτημα.
Το κράτος δεν αποπληρώνει ποτέ τα δάνειά του. Αυτό που έχει σημασία είναι η ροή των αποπληρωμών να συνάδει με τη ροή των εισοδημάτων. Αν έχεις μία αύξηση των φορολογικών σου εσόδων 5 δις οι αποπληρωμές που κάνεις να είναι λιγότερο από 5 δις ή 5 δις, γιατί αλλιώς διευρύνεται το χρέος, και να διευρυνθεί το χρέος για μια περίοδο δεν είναι κακό αλλά αν διευρύνεται και διευρύνεται και διευρύνεται με το ρυθμό που γινόταν αυτό από την ώρα που μπήκαμε στο ευρώ, για την ακρίβεια από το 1998 μέχρι το 2008, και μετά πάθει πατατράκ το τραπεζικό σύστημα και σταματάνε να σε δανείζουν, οπότε δεν μπορείς πλέον να επανακυλίεις το χρέος σου ως κράτος, πτωχεύεις. Και τότε έρχεται η Τρόικα σου κόβει τις συντάξεις, σου κόβει το ΕΣΥ, σου κόβει την Παιδεία και καθιστά τη χώρα μία χρεοδουλοπαροικία όπου, ουσιαστικά, λεηλατείται καθημερινά.
Χάσαμε κυριαρχικά δικαιώματα. Ξέρετε την εφορία δεν την ελέγχει ο υπ. Οικονομικών, ανήκει στην Τρόικα, το Υπερταμείο δεν το ελέγχει ο υπ. Οικονομικών, ούτε η Κυβέρνηση, ανήκει στο Βερολίνο.
Braindrain
Τι να πω εγώ στο παιδί το οποίο τελείωσε την ιατρική, πήγε στον Καναδά, βγάζει 15.000-20.000 δολάρια το μήνα; Να του πω έλα με 1200 εδώ; Να δουλέψεις σε ένα ΕΣΥ το οποίο η Κυβέρνηση το λοιδορεί; Η Κυβέρνηση το υπονομεύει; Βάζει απογευματινά ιδιωτικά ιατρεία και τους κλείνει το μάτι λέγοντάς τους «άντε, θα βγάλετε κάτι και από εκεί, γιατί από το μισθό σας μην περιμένετε;». Όταν δεν λειτουργεί ο μαγνητικός τομογράφος και πρέπει να στέλνετε τους ανθρώπους στα ιδιωτικά; Οπότε η δουλειά η δική μας εδώ δεν είναι να κάνουμε διαλέξεις και να λέμε στα παιδιά του brain drain «ελάτε πίσω». Η δουλειά μας εδώ είναι να φτιάξουμε τα πράματα στον τόπο γιατί τα παιδιά που έχουν φύγει, το ένιωσα κι εγώ στα 40 μου, θέλουν να έρθουν και θα έρθουν αν εμείς κάνουμε αυτό που πρέπει και δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να γυρίσουν.
Η ελπίδα είναι ότι υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι δουλεύουν σε αυτήν την χώρα ώστε να αλλάξουν τα πράγματα και να ξανααγκαλιάσουμε τη σημασία των δημόσιων αγαθών, γιατί αυτό που γίνεται τα τελευταία χρόνια με την ευκαιρία των μνημονίων και της επιτήρησης είναι αυτή η ιδιωτικομανία.
Χρέος
Ο λόγος που δημιουργήσαμε και ιδρύσαμε το ΜέΡΑ25 το 2018 είναι ότι ενώ η χώρα είχε μετατραπεί σε -αυτό που εμείς ονομάζουμε και είναι μία άσκημη λέξη αλλά εκφράζει πλήρως την κατάσταση-, χρεοδουλοπαροικία. Είμαστε μία δουλοπαροικία χρέους, τόσο δημόσιου όσο και ιδιωτικού.
Δεν υπάρχει τέλος σε αυτή την λούπα της μιζέριας γιατί το δημόσιο χρέος πυροδοτεί πολιτικές φορολογικές που καταστρέφουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η καταστροφή τους δημιουργεί κόκκινα δάνεια, τα κόκκινα δάνεια φέρνουν πλειστηριασμούς, οι πλειστηριασμοί φέρνουν μιζέρια, η μιζέρια μετά οδηγείται πάλι στο να φουντώνει τη δυσπραγία του ελληνικού δημοσίου. Γιατί από που θα τα πάρει το ελληνικό δημόσιο όταν η μικρομεσαία του επιχειρηματική τάξη καταρρέει και όταν οι εργαζόμενοι ζούνε με τρις και εξήντα;
Οπότε, για εμάς το χρέος είναι το παν. Και ο μόνος λόγος που δέχτηκα να αναλάβω το υπ. Οικονομικών εκείνο το 5μηνο ήταν ότι είχαμε συμφωνήσει με την υπόλοιπη Κυβέρνηση, με τον Αλέξη Τσίπρα, ότι μία είναι η προτεραιότητα, η αναδιάρθρωση του χρέους. Το κούρεμα του χρέους για να μπορέσει να αναπνεύσει η χώρα.
Όταν διαφωνήσαμε με τον Αλέξη Τσίπρα και θεώρησε ότι δεν είναι προτεραιότητα και ότι θα υπογράψει το μνημόνιο, εγώ έφυγα.
Περίμενα από το 2015 μέχρι το 2018 να δω τι θα προκύψει στο χώρο, πώς θα πάνε τα πράγματα. Έδινα και εγώ και οι συνεργάτες μου και οι φίλοι μου και όλοι μου οι συνοδοιπόροι την δυνατότητα σε αυτούς που βρίσκονταν στα πράγματα να κάνουν κάτι, να μιλήσουν για τη χρεοδουλοπαροικία αλλά δεν το έκαναν και γι’ αυτό ιδρύσαμε το ΜέΡΑ25.
Συνεργασίες
Έχουμε ιερή υποχρέωση να τιμήσουμε την απλή αναλογική, γιατί η απλή αναλογική είναι μία μεγάλη κατάκτηση. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι κανένας μας δεν έχει το δικαίωμα να θεωρεί ότι έχει το μονοπώλιο της σοφίας και της αλήθειας και των σωστών πολιτικών και ότι όλοι οι άλλοι δεν ξέρουν τι κάνουν ή είναι προδότες ή δεν ξέρω τι.
Ανεξάρτητα από το τι έγινε το 2015 και τις τεράστιες, χαοτικές διαφορές που μας χωρίζουν από το ΣΥΡΙΖΑ και από το ΚΚΕ και από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και από άλλους φορείς και μηχανισμούς εκλογικούς της ευρύτερης προοδευτικής παράταξης, έχουμε υποχρέωση να μιλήσουμε, να κάτσουμε γύρω από ένα τραπέζι προεκλογικά και να δούμε αν μπορούμε να σφυρηλατήσουμε ένα ελάχιστο κοινό πρόγραμμα.
Το Συνέδριο του ΜέΡΑ25, του περασμένου Μαΐου, με έχει δεσμεύσει, γιατί έχει πάρει μία απόφαση, ότι ακόμα και να διαφωνήσουμε με τους υπόλοιπους -γύρω από αυτό το τραπέζι- εγώ είμαι υποχρεωμένος να πάω την πρόταση που θα μου δώσουν στα μέλη του ΜέΡΑ25 για να ψηφιστεί. Πιο ανοιχτή διαδικασία δεν μπορούμε να προτείνουμε.
Εμείς δεν βάζουμε προαπαιτούμενα. Εμείς έχουμε καταθέσεις τις 7+1 τομές.
(Δημοσιογράφος: Ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται ότι θα επανεθνικοποιήσει τη ΔΕΗ)
Ναι, αλλά την ΔΕΗ που έχει απομείνει, την ΔΕΗ που ήταν δημόσια μέχρι πριν ένα χρόνο που την έδωσε στη CVC ο κ. Μητσοτάκης, όχι την ενιαία – «μεγάλη ΔΕΗ» που ζητάει το ΜέΡΑ25.
Ρομά
Μετά την ομιλία μου χθες στη Βουλή όπου είπα ότι οι ζωές των Ρομά μετρούν, δέχθηκα τουλάχιστον 1000 επιθέσεις στο twitter από ελληνικούς λογαριασμούς που μου λέγαν «ακόμα ένας λιγότερος, ακόμα καλύτερα». Αυτό δεν λέω ότι είναι πλειοψηφικό αναγκαστικά αλλά ο ρατσισμός στη χώρα μας σπάει κόκκαλα. Ο ρατσισμός στην Αστυνομία, ο θεσμοθετημένος ρατσισμός στην Αστυνομία είναι δεδομένος, μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Ο ρατσισμός του Κράτους και η αναξιοπιστία του.
ΜέΡΑ25 – Βουλή
Επειδή έχουμε και τις δικές μας δημοσκοπήσεις από έναν άνθρωπο που είναι κορυφαίος στην Ελλάδα και είναι ο μόνος που δεν εξαγοράζεται. Δεν είναι ένας από αυτούς που λέει τι θα ήθελες να βγάλει η δημοσκόπηση να στο βγάλω, και είναι και αυστηρός μαζί μας. Είχαμε κάνει μία κοιλιά στην αρχή της πανδημίας, είχαμε πέσει κάτω από το 3%, σήμερα είμαστε πολύ πάνω από το 3%, δεν ανησυχούμε γι’ αυτό. Ανησυχούμε για τη χώρα. Ανησυχούμε για την έλλειψη του πολιτικού διαλόγου. Αυτή τη στιγμή μιλάμε με πάνω από 10 πολιτικές κινήσεις του ευρύτερου προοδευτικού χώρου.
Θα δώσουμε θέσεις σε συνεργαζόμενους στα ψηφοδέλτιά μας, όχι γιατί το έχουμε ανάγκη να μπούμε στη Βουλή αλλά ακριβώς επειδή δεν το έχουμε ανάγκη.
Μεγαλύτερη ενίσχυση για το χώρο της ακροδεξιάς από το να κοπεί το ΕΚΑΣ από Κυβέρνηση της Αριστεράς και να εμφανιστεί η Κυβέρνηση της Αριστεράς να λέει ότι είναι αυταπάτη η Ρήξη με την ολιγαρχία, μεγαλύτερο δώρο στην ακροδεξιά δεν μπορεί να υπάρξει από αυτό.
Συνεδριάζει η Κεντρική Επιτροπή του ΜέΡΑ25 για την επισκόπηση της πολιτικής συγκυρίας στο πλαίσιο της εισήγησης του Γραμματέα του κόμματος (διεθνής κατάσταση, ακρίβεια, ζητήματα δημοκρατίας), την κινηματική και προεκλογική στρατηγική του κόμματος και την παρουσία του ΜέΡΑ25 στη φετινή ΔΕΘ.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης στην εισήγηση του προς τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής ανέφερε πως είμαστε για άλλη μία φορά ενώπιον ενός αποκεφαλισμού μνημονιακού Πρωθυπουργού. «Είναι ξεκάθαρο ότι το πρότζεκτ της Ολιγαρχίας να ξαναγίνει ο κ. Μητσοτάκης Πρωθυπουργός -ενδεχομένως με Κυβέρνηση ΝΔ/ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ-, το ξέκοψε η ίδια η Ολιγαρχία. Ακόμα και να προκύψει μια Κυβέρνηση ΝΔ/ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ο κ. Ανδρουλάκης δεν μπορεί να δεχθεί τον κ. Μητσοτάκη για Πρωθυπουργό πια» ανέφερε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.
«Το ζήτημα των υποκλοπών είναι θέμα μεταδημοκρατίας. Εμείς ως ΜέΡΑ25 μιλούσαμε εξαρχής για την Ερντογανοποίηση και τον Εξορμπανισμό που συντελείται» υπογράμμισε ο Γιάνης Βαρουφάκης για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.
Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 αναφέρθηκε ακόμα στην σημαντική όπως τόνισε, αλλαγή του διεθνούς καταμερισμού ισχύος, επισημαίνοντας ότι το Νέο Κίνημα Αδεσμεύτων που έχει προτείνει το ΜέΡΑ25 μαζί με το DiEM25 και την Προοδευτική Διεθνή τον περασμένο Μάιο, συνιστά ιστορική ανάγκη.
«Έχουμε πλήρη επικυριαρχία των ΗΠΑ σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο με το ολιγαρχικό ζητούμενο πλέον στις επόμενες εκλογές να μην είναι απλώς μια Κυβέρνηση του “Ναι σε όλα” σε Βρυξέλλες, Φρανκφούρτη, Βερολίνο και Παρίσι, αλλά και σε Ουάσιγκτον και ΝΑΤΟ» ανέφερε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης και συμπλήρωσε πως αυτός είναι ο λόγος που η ενίσχυση του ΜέΡΑ25 ανησυχεί το εγχώριο τροϊκανικό, ολιγαρχικό και νατοϊκό κατεστημένο.
Όσον αφορά την οικονομία και την ακρίβεια, ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 υπογράμμισε πως η χρεοδουλοπαροικία βαθαίνει, όμως αυτή τη στιγμή τα λαϊκά στρώματα δεν βλέπουν τον μέχρι πρότινος εμφανή εικονικό δημοσιονομικό πνιγμό. «Πνίγονται όμως στα σουπερμάρκετ από τις τιμές» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιάνης Βαρουφάκης και συνέχισε: «γι’ αυτό η Ρήξη σήμερα είναι η μόνη απάντηση στην κρίση, στα προβλήματα του λαού, όπως αυτός τα καταλαβαίνει».
Για παράδειγμα ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανέφερε την κατάργηση της αγοράς ενέργειας, όχι απλώς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και την σύσταση ενός μηχανισμού που θα πατάσσει την αισχροκέρδεια στα σουπερμάρκετ, πράγματα τα οποία θα πρέπει να γίνουν άμεσα και μονομερώς χωρίς καμία προηγούμενη συζήτηση ή άδεια από την “τρόικα”, όποιον μανδύα κι αν έχει αυτή σήμερα.
Τέλος, όσον αφορά το ζήτημα των εκλογικών συνεργασιών ο Γιάνης Βαρουφάκης επανέλαβε την απόφαση του πρόσφατου Συνεδρίου του κόμματος που θέτει ένα πλαίσιο 7+1 πολιτικών τομών για μια προγραμματική συζήτηση με τον όποιον το επιθυμεί, μόνο όμως προεκλογικά όχι μετεκλογικά, με την όποια κατάληψη μιας τέτοιας συζήτησης να τίθεται υπό την έγκριση της βάσης του κόμματος.
«Η Κεντρική μας Επιτροπή έχει ένα μεγάλο καθήκον: την εκτίμηση των πολιτικών εξελίξεων και την εκπόνηση μιας στιβαρής στρατηγικής και μιας έξυπνης τακτικής για να προχωρήσουμε μέσα σε αυτές τις συνθήκες στο δρόμο προς τις διπλές κάλπης» επισήμανε καταληκτικά ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και κατέληξε πως είναι στο χέρι μας να αδράξουμε την ευκαιρία και να δυναμώσουμε το ΜέΡΑ25 μέσα κι έξω από την Βουλή για να προετοιμάσουμε την Ρήξη που είναι απαραίτητη.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, φιλοξενήθηκε στοpodcast «Under the Skin» του Βρετανού ακτιβιστή ηθοποιού Ράσελ Μπραντ. Στη νέα αυτή συνάντηση τέχνης και πολιτικής, οι δυο τους συζήτησαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και για το ποια είναι, κατά τον Γιάνη Βαρουφάκη, η βέλτιστη λύση για την παύση της αιματοχυσίας, αλλά και για τις ιστορικές ευθύνες της Αριστεράς για την πολυδιάσπασή της λόγω επιμέρους, αλλά και καθοριστικών ιδεολογικών διαφορών.
Αφορμή για τη συζήτηση στάθηκαν οι δημόσιες τοποθετήσεις του Γιάνη Βαρουφάκη στο Twitter όπου δήλωσε πως η Ρωσία οφείλει άμεσα να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις από την Ουκρανία και η Ουάσινγκτον να πάρει ξεκάθαρη θέση αναφορικά με τη μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και να σταματήσει να δίνει φρούδες ελπίδες ένταξης της Ουκρανίας σε αυτό.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 κατέστησε σαφές πως είναι με το πλευρό των θυμάτων χωρίς διακρίσεις και αστερίσκους και εξέφρασε το θαυμασμό και την αλληλεγγύη του σε όλους τους ανθρώπους που υπερασπίζονται τις οικογένειές τους, το σπίτι και την πατρίδα τους από τους εισβολείς. Κατόπιν προχώρησε στην ανάλυση της βέλτιστης, κατ’ εκείνον, λύσης ώστε να σταματήσει ο πόλεμος που κήρυξε με δική του απόφαση και δίχως πιέσεις ο Πούτιν, τον οποίο και χαρακτήρισε εγκληματία πολέμου. Και η λύση αυτή δεν είναι άλλη παρά μια συμφωνία Ουάσιγκτον – Μόσχας στη βάση μιας ουδέτερης, αλλά ανεξάρτητης Ουκρανίας, δεδομένου πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι όχι μόνο γεωπολιτικά ανύπαρκτη, αλλά και λειτουργεί ως ουρά των ΗΠΑ.
Μάλιστα ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συνιδρυτής του DiEM25, προς επίρρωση της αναγκαιότητας να παύσει ο πόλεμος και για να υπογραμμίσει πως ο πόλεμος είναι προσωπική επιλογή του Πούτιν, μοιράστηκε με τον ηθοποιό αποσπάσματα από το «Διεθνιστικό μανιφέστο» Ρώσων συνοδοιπόρων του ΜέΡΑ25 εναντίον του καθεστώτος Πούτιν όπου μεταξύ άλλων αναφέρουν «Ο πόλεμος δεν εκφράζει τη Ρωσία. Εκφράζει τον Πούτιν και το καθεστώς του. Και γι αυτό εμείς, οι Ρώσοι σοσιαλιστές και κομμουνιστές είμαστε εναντίον αυτού του εγκληματικού πολέμου. Θέλουμε να σταματήσουμε τον πόλεμο για να σώσουμε τη Ρωσία».
Παράλληλα δεν δίστασε αφενός να παραδεχθεί πως σε μεγάλο βαθμό η διάσπαση της Αριστεράς ιστορικά είναι αυτή που έχει απογοητεύσει τους ανθρώπους και αφετέρου να απευθύνει σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις διεθνώς, σε εργάτες, φοιτητές, διανοούμενους το αντιπολεμικό κάλεσμα που στη χώρα μας απηύθυνε, δίχως καμία απάντηση, σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ.
Ομιλία Γ.Βαρουφάκη κατά την έναρξη του Προσυνεδριακού Διαλόγου στην Πάτρα
Φίλες και φίλοι, συνοδοιπόροι στην πορεία για το 2ο Μέρος του 1ου Διαβουλευτικού Συνέδριου του ΜέΡΑ25, πριν μπω στα του συνεδρίου μας έχω την ανάγκη να σας ασκήσω κριτική που είστε εδώ.
Έχετε μια κυβέρνηση-διαμάντι και, για να είστε εδώ, προφανώς δεν το έχετε καταλάβει. Έτσι μας λένε, τουλάχιστον, ΜΜΕ που απολύτως ανεπηρέαστα από το γεγονός ότι ανήκουν στους χρηματοδότες της κυβέρνησης, τους οποίους η κυβέρνηση αποζημιώνει μέσα από ιδιωτικοποιήσεις, Λίστες Πέτσα και λοιπές παροχές – εντελώς ανεπηρέαστα λοιπόν στηρίζουν, ως οφείλουν, μια κυβέρνηση σχεδόν αναγεννησιακή. Μια κυβέρνηση των ίσων ευκαιριών, μετριοπαθή, μια κυβέρνηση που δεν κολλά σε ιδεολογήματα, μια κυβέρνηση αρίστων που μοιράζει τα πλεονάσματα που έφερε η οικονομική της πολιτική.
Τί είναι αυτά που λέω; Αυτά που ακούτε! Ας τα πάρουμε ένα-ένα:
ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
Ναι, η κυβέρνηση πιστεύει, και το έχει αποδείξει, ότι κανείς πολίτης δεν πρέπει να στερείται του δικαιώματος στην πτώχευση και την παγίδευση σε ατέρμονο κύκλο χρέους-δουλειάς-ακρίβειας-χρέους. Το δικαίωμα στην πτώχευση είναι πλέον γεγονός.
ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ
Η κυβέρνηση αντιτίθεται με όλο της το είναι στην βία των ναζί που θέλουν να ξεκάνουν κάθε ξένο, κάθε αριστερό, κάθε διαφορετικό. Όμως η κυβέρνηση αντιτίθεται με την ίδια θέρμη σε κάθε εξτρεμιστή που απαιτεί, άκουσον-άκουσον, ένα καλά χρηματοδοτούμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας εν μέσω πανδημίας – ή που αμφισβητούν ότι η αστυνομία έχει το δικαίωμα να επιβάλει, με συνοπτικές διαδικασίες, θανατική ποινή για κλοπή αυτοκινήτου. Αυτό σημαίνει μετριοπάθεια!
ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕ ΑΠΟ ΤΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΒΑΡΥΔΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΡΑΤΟΥΣΑΝ ΠΙΣΩ
Αμφισβητείτε ότι η κυβέρνηση αυτή αποδέσμευσε, επί τέλους, την κοινωνία από τα ιδεολογικά βαρίδια; Δεν πρέπει. Αναρωτηθείτε:
Δικαιούται κάποιος να προτάξει ιδεολογικές αντιρρήσεις στα επιστημονικά δεδομένα; Όχι βέβαια! Τέτοιες αμφισβητήσεις δεν είναι παρά προκατάληψη, μια μορφή θρησκοληψίας.
Ε, λοιπόν, λέει η κυβέρνηση, ακριβώς το ίδιο ψεκασμένος είναι όποιος προτάξει ιδεολογικές αντιρρήσεις:
στην πώληση κόκκινων δανείων του κοσμάκη σε ταμεία που τα αγοράζουν με κέρδη εξασφαλισμένα, μέσω του Δημοσίου, από αυτόν τον ίδιο κοσμάκη
στην ανάθεση των δασών στην ΤΕΡΝΑ
των δημόσιων χώρων στον Λάτση
του βυθού της θάλασσας στην Exxon
της ΔΕΗ & του ΔΕΔΔΗΕ σε ταμεία που ονειρεύονται να ακριβύνουν κι άλλο το ρεύμα
ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΡΙΣΤΩΝ ΠΟΥ ΜΟΙΡΑΖΕΙ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
Το είπε ο κ. Μητσοτάκης αυτολεξεί: «Αυτή η κυβέρνηση μοιράζει μερίσματα από τα πλεονάσματα που δημιούργησε». Ποιος είμαι εγώ να αμφισβητήσω τον λαοπρόβλητο πρωθυπουργό μας; Τον πιστεύω. Μοίρασε μερίσματα από τα πλεονάσματα λέει. Βέβαια, η ίδια η κυβέρνηση ομολογεί ότι το ταμείο είναι μείον – πολύ μείον. Άρα, το πλεόνασμα που αναφέρει ο Πρωθυπουργός είναι αρνητικό. Συνεπώς, το μέρισμα που μοίρασε είναι κι αυτό αρνητικό – άρα δεν είναι μέρισμα αυτό που μοίρασε αλλά ουσιαστικά νέο χρέος. Δίκιο έχει λοιπόν ο πολυχρονεμένος μας Πρωθυπουργός: Μοίρασε επιστρεπτέες, μοίρασε γέφυρες, μοίρασε αναστολές – δηλαδή μοίρασε δάνεια τα οποία τώρα αρχίζει να τα ζητά πίσω. Πάντως, ό,τι και να πείτε, δεν σας κορόιδεψε. Όντως μοίρασε αρνητικά μερίσματα στους πολλούς από τα αρνητικά πλεονάσματα – κι αν έδωσε, αντί να πάρει, στην ολιγαρχία που τον ανέδειξε, καλά τόσο αιθεροβάμονες είστε που τον μέμφεστε;
Ναι, φίλες και φίλοι, έχουμε ανάγκη το χιούμορ. Κάποτε κάποιος μου ‘χε πει: Είναι το μόνο που μένει σ’ εκείνον που του τα έχουν πάρει όλα.
Ας πάμε όμως τώρα από το χιούμορ στη σκληρή πραγματικότητα και ιδίως στις εξελίξεις που απαιτούν από εμάς διορθωτικές αλλαγές στη στάση μας, στις πολιτικές μας, ακόμα και στο ιδεολογικό μας στίγμα.
Όλα εκείνα, δηλαδή, που καλούμαστε να συζητήσουμε στο 2ο Μέρος του Συνεδρίου μας τον Γενάρη:
Η ΧΡΕΟΔΟΥΛΟΠΑΡΟΙΚΙΑ ΒΑΘΑΙΝΕΙ
Από το 2018, έτος ίδρυσής μας, έχει υπάρξει μια ουσιαστική αλλαγή στην Χρεοδουλοπαροικία μας.
Έως το 2016, η τρόικα δάνειζε το κράτος υπέρ της ολιγαρχίας, βασικά ξένης αλλά και εγχώριας. Στο πλαίσιο του 3ου Μνημόνιο, και ιδίως μετά την υπογραφή του 4ου τον Αύγουστο του 2018, η τρόικα επέκτεινε στην Ελλάδα ένα μοντέλο που επιτρέπει νέο πλουτισμό των λίγων από την χρεοκοπία των ιδιωτών μικρομεσαίων, με βάση τα κόκκινα δάνεια.
Αυτή είναι η ουσία της εποχής του 4ου Μνημονίου (2018-2010): Το όλο και λιγότερο βιώσιμο χρέος του ελληνικού κράτους είναι η εξουσία της διεθνούς των ολιγαρχών που τώρα πλέον χρησιμοποιείται, πέραν του πλιάτσικου της δημόσιας περιουσίας που συνεχίζεται (με το Ελληνικό, τον τζόγο, την πώληση ΔΕΔΔΗΕ, ΔΕΗ κλπ), για να απομυζά τεράστιες προσόδους που οικοδομούνται στις πλάτες των χρεοκοπημένων λαϊκών μαζών.
Αυτή η εξέλιξη αλλάζει και το πολιτικό σκηνικό. Οι πρόσοδοι της εγχώριας ολιγαρχίας αυξάνονται γοργά. Εύκολα μπόρεσαν, από το 2018 να χρηματοδοτήσουν ξανά ΜΜΕ και πολιτικό σύστημα ανακτώντας την εξουσία που είχαν απωλέσει μετά το 2011.
Το βλέπουμε στους δρόμους της Αθήνας όπου πλέον η ολιγαρχία δεν διστάζει να επιδεικνύει τον πλούτο τους με τρόπο που πριν μερικά χρόνια δεν τόλμαγαν να κάνουν. Επί πλέον, ένα μέρος της αύξουσας ολιγαρχικής κατανάλωσης διαποτίζει σχετικά χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, με αποτέλεσμα συνολικά ένα 20-30% της κοινωνίας να τα πηγαίνουν καλύτερα εν μέσω πανδημίας (εκ των οποίων το 5% τα πηγαίνει εξαιρετικά).
Αυτό το συμπέρασμα μας ωθεί σε νέο Πρόταγμα-Κάλεσμα. Δεν δικαιούμαστε πλέον να απευθύνουμε γενικό κάλεσμα στη βάση ότι όλοι χάνουν από την κρίση – ότι όλοι είναι τρόφιμοι της Χρεοδουλοπαροικίας.
Όταν ένα 25%-30% ωφελείται από την εμβάθυνση της Χρεοδουλοπαροικίας, το ενωτικό μας κάλεσμα θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη ότι σοβαρό ποσοστό του πληθυσμού δεν έχει λόγο – πέραν του πατριωτισμού και της αλληλεγγύης με την πλειοψηφία – να διακινδυνεύσει την ρήξη με την Χρεοδουλοπαροικία. Αντίθετα, έχει πολλά να χάσει από μια ρήξη.
Συνεπώς, από εδώ και μπρος, πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι με τον κόσμο μας:
Το πρόγραμμά μας είναι ταξικό γιατί έτσι πρέπει να είναι σε μια όλο και πιο ταξική κοινωνία.
Το πρόγραμμά μας δεν αφορά όλους. Αφορά τους προλετάριους, το πρεκαριάτο, τους μικρομεσαίους, τους δημιουργικούς επιχειρηματίες που συνθλίβονται από τους ραντιέρηδες, τις γυναίκες, τους μετανάστες και τη νεολαία. Στους υπόλοιπους λέει: Αν σας νοιάζει μόνο το ιδιωτικό συμφέρον σας, ναι, είμαστε αντίπαλοι. Αν όμως σας νοιάζει το μέλλον αυτής της χώρας, η δυνατότητα της κοινωνίας να αναπαράγεται, τότε ελάτε κι εσείς μαζί μας.
Τέλος λοιπόν στο πρόταγμα ότι με την ρήξη κανείς δεν έχει να χάσει τίποτα παρά τις αλυσίδες της Χρεοδουλοπαροικίας.
ΧΡΕΟΣ – ΕΞΑΡΤΗΣΗ – ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Με την έλευση της πανδημίας, που ουσιαστικά μας έβαλε στο άτυπο 5ο Μνημόνιο από το 2020, η δημιουργία νέων κόκκινων δανείων, από μία, και ο συνεχιζόμενος δανεισμός του κράτους ελέω ΕΚΤ, από την άλλη, δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερες εκμεταλλευτικές δυνατότητες για την ολιγαρχία.
Την περασμένη Δευτέρα, στο πλαίσιο της διεθνούς συνόδου COP26 για την αποσόβηση της κλιματικής καταστροφής, ο Πρωθυπουργός δέσμευσε τη χώρα σε μια σειρά αξιοθαύμαστους στόχους. Όπως έχει μάθει να κάνει στην Ελλάδα, παρουσίασε στη Γλασκόβη μια Ελλάδα που υπάρχει μόνο σε κάποιο εναλλακτικό σύμπαν – μια Ελλάδα που «πετάει» και σε αυτόν τον τομέα, έτοιμη να κάνει γιγάντιες πράσινες επενδύσεις έως το 2030.
Δεδομένου του θεόρατου κόστους επίτευξης αυτών των πράσινων στόχων, ρωτώ τον κ. Μητσοτάκη εύλογα ερωτήματα:
Με ποιο δικαίωμα δέσμευσες τη χώρα σε ένα κόστος-βουνό χωρίς καμία πρότερη κοστολόγηση ή νομιμοποίηση από τη Βουλή των Ελλήνων;
Συνειδητοποιείς ότι ο μόνος τρόπος το κόστος αυτών των, κατά τα άλλα σωστών, στόχων να μην πέσει να πλακώσει τις ήδη χρεοκοπημένες λαϊκές μάζες είναι ένας μεγάλος Περιβαλλοντικός Αναδιανεμητικός Φόρος;
Θα εντάξει η κυβέρνηση έναν τέτοιον Προοδευτικό Πράσινο Φόρο στον Κρατικό Προϋπολογισμό του επόμενου μήνα; Ή θα παραμείνει πιστή στα Χρηματιστήρια Ενέργειας και τις Ψευτοαγορές Άνθρακα;
Ξέρουμε την απάντηση: Η «Μητσοτάκης ΑΕ» προτιμά να δει τον πλανήτη να απανθρακώνεται παρά να εφαρμόσει έναν προοδευτικό φόρο ο οποίος θα επιβάλει στους έχοντες να πληρώσουν για την πράσινη μετάβαση και ο οποίος θα επιστρέφεται εκ ολοκλήρου στα λαϊκά στρώματα.
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ;
Μετά την συνθηκολόγηση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, τον ενστερνισμό του δόγματος πως το Grexit είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στο λαό μας, και το αφήγημα ότι η αποδοχή/εφαρμογή των μνημονιακών όρων ήταν συμβατή με προοδευτική διακυβέρνηση, η πολιτική σύγκρουσή μας με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν δεδομένη.
Αν και πάντα ανοιχτοί σε διάλογο με τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως για κοινές κινηματικές δράσεις, ξεκαθαρίζαμε από την αρχή ότι το ΜέΡΑ25 δεν ιδρύθηκε για να νομιμοποιήσει την άποψη ότι η ρήξη με την τρόικα και την ολιγαρχία ήταν «αυταπάτη». Ούτε για να στηρίξει οποιαδήποτε κυβέρνηση κινείται, με ή χωρίς «προοδευτικό» πρόσημο, εντός του προγράμματος της τρόικας εξ & εσ.
Προοδευτική κυβέρνηση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς πρότερη συμφωνία σε πρόγραμμα ρήξης με τις βασικές επιλογές της τρόικας και της ντόπιας ολιγαρχίας – επιλογές που αποτελούν τα οικοδομικά υλικά με το οποία ορθώθηκαν τα τείχη της Χρεοδουλοπαροικίας.
Καμία κυβέρνηση δεν αξίζει τον επιθετικό προσδιορισμό «προοδευτική», και συνεπώς δεν δικαιούται την στήριξη του ΜέΡΑ25, αν δεν δεσμευτεί εκ των προτέρων για:
την μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους (ιδιωτικού και δημόσιου),
την μετωπική σύγκρουση με τα ολιγαρχικά συμφέροντα (π.χ. Ελληνικό-ΟΠΑΠ-ΤΕΡΝΑ)
την κοινωνικοποίηση των ΜΜΕ,
την κατάργηση των εξορυκτικών & αμυντικών συμφωνιών με Ισραήλ-ΗΠΑ,
την ανάκτηση λαϊκής & δημοκρατικής κυριαρχίας επί των βασικών εργαλείων του κράτους (Υπερταμείο, ΤΑΙΠΕΔ),
την κατάργηση του μονοπώλιου τραπεζών & τρόικας στο σύστημα πληρωμών
Όποια εναλλακτική στην «Μητσοτάκης ΑΕ» κυβέρνηση εκλεγεί ή διοριστεί χωρίς την βούληση να προβεί στην πολυδιάστατη αυτή ρήξη απλά θα ενισχύσει το δόγμα της ΤΙΝΑ (ότι, δηλαδή δεν υπάρχει πραγματική εναλλακτική) – που είναι το πιο ισχυρό όπλο της ολιγαρχίας και η νέμεση της προόδου.
ΚΙ Η ΣΧΕΣΗ ΜΑΣ ΜΕ ΤΟ ΚΚΕ;
Με το ΚΚΕ συμβαδίζουμε σε πολλά αλλά διαπιστώνουμε διαπιστώσαμε τρεις ανυπέρβλητες διαφορές: μία αναλυτική, μία στρατηγική και μία ιδεολογική:
Η αναλυτική διαφοράαφορά την οικονομική ανάλυση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. Το DiEM-ΜέΡΑ25 θεωρεί ότι ο ευρωζωνικός καπιταλισμός έχει δημιουργήσει μια γερμανική σφαίρα επιρροής και ηγεμονίας η οποία διέπεται από δυνάμεις και κανόνες που όχι μόνο διαφέρουν από τον αμερικανικό και τον ασιατικό καπιταλισμό αλλά, επί πλέον, συγκρούονται μαζί του με τρόπο που επηρεάζει άμεσα την χώρα μας. Η Ελλάδα, εγκλωβισμένη σε αυτή την γερμανική σφαίρα ηγεμονίας, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση ακόμα μεγαλύτερης εξάρτησης απ’ ότι, π.χ. στη δεκαετία του 1960, όταν ήταν πλήρως υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο:
Αν και είναι αλήθεια ότι η ΕΕ ήταν (αρχικά) δημιούργημα της Ουάσιγκτον, η επιλογή του ΚΚΕ να θεωρεί ότι η ΕΕ αποτελεί απλή προέκταση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, και συνεπώς ότι «ένας είναι ο ιμπεριαλισμός», το οδηγεί σε αναλύσεις που υπονομεύουν την συγκρότηση μετώπου σύγκρουσης με το τρίγωνο Βερολίνου-Φρανκφούρτης-Βρυξελλών.
Η στρατηγική του ΚΚΕ να μην στοχεύει τον γερμανικό ιμπεριαλισμό, ο οποίος μετά το 1996 αποτελεί μεγαλύτερο βραχνά για τον λαό μας από τον αμερικανικό, αναδεικνύει μια σημαντική αναλυτική διαφορά του ΜέΡΑ25 από το ΚΚΕ.
Η επιλογή του ΚΚΕ στο Δημοψήφισμα του 2015 να διασπάσει το κοινό μέτωπο του ΟΧΙ στο 3ο Μνημόνιο, καλώντας σε αποχή ή άκυρη ψήφο με στόχο να θέσει εκείνη τη στιγμή θέμα εξόδου από την ΕΕ, αντανακλά αυτή την σημαντική αναλυτική διαφορά του ΜέΡΑ25 από το ΚΚΕ: Το Δημοψήφισμα ήταν μια ιστορική στιγμή που ένας μικρός λαός είπε ΟΧΙ στον γερμανικό ιμπεριαλισμό. Εκείνη τη στιγμή το γενικότερο, και άκαιρο, «ΟΧΙ στην ΕΕ» ήταν μεγάλο δώρο στον γερμανικό ιμπεριαλισμό που στριμώχτηκε από ένα λαό που του είπε ΟΧΙ και τον οποίο δεν μπόρεσαν τα φερέφωνα του γερμανικού ιμπεριαλισμού να ακυρώσουν κατατάσσοντάς τον στους «αντιευρωπαϊστές».
Η στρατηγική διαφορά αφορά την στρατηγική αντιμετώπισης των επιθέσεων του συστήματος στην εργατική τάξη και στους πιο ευάλωτους πολίτες.
Το ΚΚΕ έχει μακρά παράδοση στην προάσπιση της εργατικής τάξης και των πιο ευάλωτων πολιτών μέσα από κινητοποιήσεις και στήριξη των προσπαθειών τους να ακυρώσουν τις πολιτικές του κατεστημένου. Είναι κάτι που το ΜέΡΑ25 εκτιμά απεριόριστα. Όμως, το ΚΚΕ επιλέγει να μην καταθέτει προτάσεις εναλλακτικών συστημικών πολιτικών που θα ανακούφιζαν τους ευάλωτους. Κι εδώ έγκειται η στρατηγική διαφορά μας.
Το ΜέΡΑ25 θεωρούμε ότι η μαζικοποίηση των κινημάτων και η αποτελεσματικότερη αντίσταση στο κατεστημένο απαιτεί κάτι παραπάνω από την (απαραίτητη βέβαια) σθεναρή κινητοποίηση για την ανατροπή των αντιλαϊκών πολιτικών του συστήματος. Απαιτεί και την κατάθεση συστημικών-μετριοπαθών προτάσεων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν ακόμα και εντός του παρόντος, εκμεταλλευτικού εγχώριου καπιταλισμού. Γιατί να τις καταθέσουμε; Υπάρχει περίπτωση το κατεστημένο να τις υιοθετήσει; Όχι βέβαια. Όμως, αν οι μη ριζοσπαστικοποιημένοι ευάλωτοι δουν ότι, ναι, υπάρχουν λύσεις και εντός του συστήματος, τις οποίες οι κυβερνώντες επιλέγουν να μην υιοθετήσουν, τότε θα είναι πιο εύκολο να απεγκλωβιστούν από την προπαγάνδα του συστήματος ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική» – κι έτσι να προσχωρήσουν στο κίνημα.
Αντίθετα, η στρατηγική της «υπεύθυνης ανυπακοής», δηλαδή του συνδυασμού κινητοποιήσεων ακύρωσης των πολιτικών του συστήματος με παράλληλη κατάθεση συστημικών πολιτικών που θα ανακούφιζαν τους πολλούς έχει την δυνατότητα να απελευθερώσει από την προπαγάνδα της ολιγαρχίας μεγάλες μάζες ευάλωτων εργαζόμενων και μικρομεσαίων ακριβώς επειδή τις συστημικές πολιτικές που προτείνουμε και οι οποίες αποδεικνύονται πειστικές στους μη ριζοσπαστικοποιημένους πολίτες το σύστημα δεν θα τις υιοθετήσει!
Παράδειγμα 1ο, τα κόκκινα δάνεια: Όταν, παράλληλα με τις κινητοποιήσεις κατά των πλειστηριασμών, το ΜέΡΑ25 κατέθεσε το τεχνοκρατικά προηγμένο (και συμβατό με το ευρωπαϊκό δίκαιο) σχέδιο «Οδυσσέας» (για ίδρυση δημόσιας εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων), πολλοί αναρωτήθηκαν: «Μα αφού υπάρχει λύση συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο, γιατί δεν την εφαρμόζουν;» Αυτό το μετέωρο ερώτημα στα χείλη των μη ριζοσπαστικοποιημένων είναι, για το ΜέΡΑ25, η ευκαιρία που χρειάζεται γα να ριζοσπαστικοποιηθούν.
Παράδειγμα 2ο, Οι εξορύξεις & η πράσινη μετάβαση: Η στάση του ΚΚΕ απέναντι στις εξορύξεις, τα ορυκτά καύσιμα και την πράσινη μετάβαση είναι όχι μόνο λανθασμένη αλλά και επικίνδυνη. Αν γνωρίζουμε ένα πράγμα, αυτό είναι ότι η ανθρωπότητα θα περάσει το σημείο μη επιστροφής από την κλιματική καταστροφή πολύ πριν ωριμάσουν οι συνθήκες για τον σοσιαλισμό. Η άρνηση του ΚΚΕ να ενστερνιστεί την θέση του ΜέΡΑ25 για άμεση διακοπή όλων των εξορύξεων και τερματισμό χρήσης ορυκτών καυσίμων, το θέτει σε σύγκρουση με τη νεολαία και τις ανάγκες του ανθρώπινου είδους.
Η ιδεολογική διαφορά αφορά το πως εννοούμε την απελευθέρωση από την εκμετάλλευση και την εξουσία των ισχυρών. Το ΚΚΕ επικεντρώνεται στον τερματισμό της δυνατότητας του καπιταλιστή, δηλαδή του ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής, να εκμεταλλεύεται και να εξουσιάζει εργαζόμενους που δεν έχουν επιλογές επειδή δεν έχουν πρόσβαση στα μέσα παραγωγής. Το ΜέΡΑ25 συμφωνεί.
Όμως, οραματιζόμαστε εξ ίσου, παράλληλα με την απελευθέρωση του ανθρώπου από την αβάστακτη εξουσία του καπιταλιστή, και την απελευθέρωση από την αβάστακτη εξουσία του κράτους και άλλων μορφών συλλογικής-ιεραρχικής ισχύος. Αυτή η διαφορά δεν είναι απλά φιλοσοφική αλλά οδηγεί και σε εντελώς διαφορετικές αντιλήψεις (α) για τον τρόπο οργάνωσης μιας μετακαπιταλιστικής, μη εκμεταλλευτικής κοινωνίας, (β) για τις μεθόδους με τις οποίες θα δημιουργηθεί μια τέτοια κοινωνία, και (γ) για μορφές καταπίεσης εκτός του χώρου της παραγωγής (π.χ. πατριαρχίας, ρατσισμού, σεξουαλικού προσανατολισμού):
Ο εκδημοκρατισμός της παραγωγικής διαδικασίας ναι μεν απαιτεί την κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής (η οποία γεννά την συντριπτική εξουσία του καπιταλιστή επί του εργαζόμενου) αλλά, παράλληλα, απαιτεί και την αποφυγή δημιουργίας νέων μορφών κρατικής ή γραφειοκρατικής εξουσίας η οποία μπορεί να αποδειχθεί το ίδιο ή και περισσότερο καταπιεστική – και εν τέλει παραγωγικά αναποτελεσματική – από την εξουσία του καπιταλιστή.
Ενώ για το ΚΚΕ το κόμμα πρέπει να καθοδηγεί τα κινήματα κατά τη διαδικασία μετασχηματισμού, για το ΜέΡΑ25 το κόμμα πρέπει να λειτουργεί υποστηρικτικά στα ΑΥΤΟΝΟΜΑ ΑΚΗΔΕΜΟΥΕΤΑ κινήματα τα οποία να προχωρούν στη βάση τη αυτό-οργάνωσης – της ίδιας αυτό-οργάνωσης που, μετά τον μετασχηματισμό της κοινωνίας, θα είναι το προοίμιο της αυτοδιαχείρισης των παραγωγικών μονάδων.
Επί πλέον, η φιλοσοφία του ΜέΡΑ25 και του ΚΚΕ δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές όσον αφορά τον φεμινισμό, τα θέματα αυτοπροσδιορισμού φύλου, ταυτότητας κλπ. Το ΜέΡΑ25 απορρίπτει την ιδέα ότι κάθε προοδευτικός άνθρωπος πρέπει να αποδέχεται ότι προέχει ο αγώνας κατά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Ένα νέο παιδί τρανς που αντιμετωπίζει καθημερινή σωματική και λεκτική βία έχει κάθε λόγο να μην θεωρεί την ταξική πάλη σημαντικότερη από τον αγώνα του εναντίον των διακρίσεων και της βίας. Το ίδιο μια μουσουλμάνα, ένας εβραίος, μια γυναίκα που αντιμετωπίζουν καθημερινά μορφές διωγμού, βίας και καταπίεσης.
Στόχος του ΜέΡΑ25 είναι ένα πλατύ κίνημα εναντίον όλων των μορφών καταπίεσης και εξουσίας που, για να συσταθεί απαιτεί (κι εδώ έγκειται η διαφορά μας με το ΚΚΕ) την πλήρη αποδοχή του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας του κάθε ένα, της κάθε μίας, καθώς και των προτεραιοτήτων που βάζουν στο είδος πάλης κατά της εξουσίας των «άλλων» πάνω τους.
Περιληπτικά, το ΜέΡΑ25 απορρίπτει για δύο λόγους τις ιεραρχίες, τόσο των στόχων όσο και τις οργανωτικές, οι οποίες αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της φιλοσοφίας του ΚΚΕ: Πρώτον, επειδή αυτές οι ιεραρχίες απωθούν μεγάλες μάζες εν δυνάμει συνοδοιπόρων. Και, δεύτερον, επειδή φοβόμαστε ότι, ακόμα και να επιτευχθεί ο κοινωνικός μετασχηματισμός που θέλει το ΚΚΕ στη βάση αυτών των ιεραρχήσεων, το αποτέλεσμα θα είναι μια ανελεύθερη, αναποτελεσματική κοινωνία στην οποία οι άνθρωποι του ΜέΡΑ25 δεν είμαστε διατεθειμένοι να ζήσουμε – και για την οποία δεν θέλουμε να φέρουμε ευθύνη.
ΜΕ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ;
Το καλοκαίρι του 2015, μετά την συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ, κανείς από τους ιδρυτές του ΜέΡΑ25 δεν επιχείρησε τη δημιουργία νέου φορέα. Μέσα στη θλίψη του προδομένου ΟΧΙ, περιμέναμε. Περιμέναμε ελπίζοντας ότι οι σύντροφοι που είχαν φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ, ίσως μαζί με άλλους που θα τον εγκατέλειπαν στην πορεία, θα προχωρούσαν σε έναν ενωτικό φορέα που θα περιφρουρούσε το κεφάλαιο του ΟΧΙ και θα του έδινε νέα δυναμική. Μάλιστα, στις παραμονές των εκλογών του Σεπτέμβρη, παρά τις σοβαρές διαφωνίες του με την ΛΑΕ (και τις φωνές εντός της ΛΑΕ που τον λοιδορούσαν), ο Γιάνης Βαρουφάκης στήριξε δημόσια την ΛΑΕ δηλώνοντας ότι θα την ψηφίσει. Παρόλα αυτά, όχι μόνο δεν κόπασαν οι σεκταριστικές φωνές αλλά, το κυριότερο, εντάθηκαν με αποτέλεσμα κάθε προσπάθεια συγκρότησης του χώρου να καταρρεύσουν. Στο μεταξύ, οι συνιδρυτές του DiEM25 εστίαζαν στην πανευρωπαϊκή, διεθνική ανάπτυξη του κινήματος συνεχίζοντας να δίνουν ευκαιρία στον χώρο της ΛΑΕ και συγγενών δυνάμεων να δημιουργήσουν αξιόπιστο φορέα. Όταν πλέον κατέστη σαφές ότι η συγκρότηση του χώρου αυτού δεν «περπατούσε», τότε μόνον το DiEM25 αποφάσισε την ίδρυση του ΜέΡΑ25, τον Μάρτιο του 2018. Ένα χρόνο και λίγους μήνες αργότερα το ΜέΡΑ25 ήταν στη Βουλή όπου έδωσε φωνή και προστασία εκεί έξω στους δρόμους στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά.
Προφανώς και τους ανοίγουμε την αγκαλιά και τους καλούμε σε συστράτευση στη βάση του αλληλοσεβασμού.
ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ;
Μα το ΜέΡΑ25 είναι το μόνο διεξοδικά και ειλικρινά συγκροτημένο πράσινο κόμμα όχι μόνο στη Βουλή αλλά και στην κοινωνία.
Ποιο άλλο κόμμα έχει ταχθεί, με πολιτικό κόστος, εναντίον κάθε εξόρυξης και κάθε αγωγού ή έχει τολμήσει να πει: ΟΛΑ ΤΑ ΟΡΥΚΤΑ ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΣΤΑ ΕΓΚΑΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ;
Τώρα, σήμερα, αποκτάμε το θάρρος πούμε στους πολίτες ότι η πραγματική, αποτελεσματική, πράσινη μετάβαση, θα απαιτήσει όχι μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα & πράσινη βιομηχανία αλλά λιγότερα αυτοκίνητα, λιγότερο τσιμέντο, συρρίκνωση του καταναλωτισμού, αύξηση μεν της ποιότητας αλλά μείωση δε των ποσοτήτων που παράγουμε.
Αυτή η γενναία στάση ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΜΗΔΕΝ πρέπει να καταγραφεί στο Συνέδριό μας.
ΝΟΜΙΣΜΑ – ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ
To ΜέΡΑ25 να πρωτοστατήσει ώστε να βρεθούμε ξανά στις ίδιες επάλξεις συνοδοιπόροι που διαφωνήσαμε για το ευρώ, αλλά ακόμα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. H προσέγγιση αυτή είναι σήμερα ευκολότερη καθώς:
Χώρες όπως η Ελλάδα κατέληξαν να χάσουν περισσότερα απ’ όσα θα είχαν χάσει λόγω μιας εξόδου από το ευρώ την ώρα που σε χώρες όπως η Γερμανία η υποχώρηση του βιοτικού επιπέδου του μέσου εργάτη έπεσε κι αυτό χαμηλότερα απ’ εκεί που θα το οδηγούσε η επανίδρυση του μάρκου. Συνεπώς, οι διαφορές εκτιμήσεων προοδευτικών ευρωπαίων του κόστους εξόδου από το ευρώ έχουν εξανεμιστεί. Δεν ήρθε, λοιπόν, η ώρα να μπουν στην άκρη και οι πολιτικές μας διαφορές;
Η πρόταση του DiEM-ΜέΡΑ25 για σύστημα δημοσιονομικών συναλλαγών, που λειτουργεί παράλληλα ως το ιδανικό πρώτο βήμα για την δημιουργία εθνικού συστήματος, πρέπει να αποτελέσει την γέφυρα μεταξύ συνοδοιπόρων που, στο παρελθόν, διαφωνήσαμε για το ευρώ.
ΝΕΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Το πρόγραμμά μας για τον εκδημοκρατισμό της οικονομικής πολιτικής, του νομίσματος, της δημόσιας διοίκησης, των ΜΜΕ, της Παιδείας, της Υγείας, του Πολιτισμού κλπ το προωθούμε με ΔΙΑΣΚΕΠ ΠΑΝΤΟΥ
Όλη η δύναμη στα ΔΙΑΣΚΕΠ ώστε να σπάσει η παράλυση του Κοινοβουλευτισμού
Η ΠΑΤΡΑ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ Βιώσιμου Μοντέλου Κοινής Ευημερίας
Το Aναπτυξιακό Πρόγραμμα για την Πάτρα του ΜέΡΑ25 εστιάζει σε τρεις άξονες:
Ηλεκτροκίνηση, με έμφαση στην μαζική παραγωγή σύγχρονων συσσωρευτών
Ψηφιακές τεχνολογίες, με έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη
Πολιτισμό, με έμφαση στον κινηματογράφο και τις παραστατικές τέχνες
Η Πάτρα διαθέτει 3 μεγάλα ατού που καθιστούν τους 3 αναπτυξιακούς άξονες εφικτούς:
Τον συνδυασμό υψηλού επιπέδου Πολυτεχνείου και Πανεπιστήμιου
Άμεση σύνδεση στην Κεντρική Ευρώπη μέσω Ιταλίας
Άπλετους τέως βιομηχανικούς χώρους που μπορούν να αναβιώσουν στο πλαίσιο της νέας Πράσινης Βιομηχανικής Επανάστασης
Ναι, η Βόρεια Ελλάδα είναι ιδανική για την ανάπτυξη βιομηχανίας και δίκτυου διανομής του πράσινου υδρογόνου που θα αντικαταστήσει το diesel στις βαριές μεταφορές (φορτηγά αυτοκίνητα και πλοία)
Όμως η Πάτρα είναι ιδανική για την ανάπτυξη βιομηχανίας συσσωρευτών-μπαταριών, που είναι ταυτόχρονα ο βενζινοκινητήρας του μέλλοντος αλλά και η λύση του προβλήματος της μη σταθερής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι χώροι των παλιών βιομηχανιών, που σήμερα ρημάζουν, μαζί με την τεχνογνωσία του Πολυτεχνείου και του Πανεπιστήμιου, και σε συνδυασμό με την εύκολη πρόσβαση στην Κεντρική Ευρώπη που εξασφαλίζει το λιμάνι, καθιστούν την Πάτρα ιδανικό κέντρο βαριάς βιομηχανίας συσσωρευτών-μπαταριών.
Παράλληλα, καθώς ο εξηλεκτρισμός του μέλλοντος θα απαιτεί χρήση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης ώστε να βελτιστοποιείται η διαχείριση των αποκεντρωμένων δικτύων ανανεώσιμης ενέργειας, η τεχνογνωσία του Πολυτεχνείου και του Πανεπιστήμιου θα βοηθήσουν την ανάπτυξη, κυρίως μέσω start ups, και σε αυτόν τον τομέα.
Να πως οραματιζόμαστε το μέλλον – Να πως τιμούμε το γνωμικό ότι το να καταστρέφεις αυτό που υπάρχει είναι δύσκολο. Το να δημιουργείς το καινούργιο την ώρα που εξαλείφεις την εκμετάλλευση -> αυτό είναι το ζητούμενο.
Συνοδοιπόροι, πορευόμαστε στο Συνέδριο αναγνωρίζοντας την ανάγκη για ριζοσπαστικοποίηση σε όλα – για να πάμε πολύ πέραν του Πράσινου Κεϋνσιανισμού. Για αυτό είμαστε εδώ σήμερα. Για να επικαιροποιήσουμε μαζί την Ανάλυση, τη Στρατηγική & το Όραμά μας
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όταν το 2010 ο χώρα χρεοκόπησε, σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό παραδέχθηκε ότι έφταιξε η υπερχρέωση της περιόδου 2000-2008. Πράγματι, το κατεστημένο ομολόγησε ότι η γρήγορη οικονομική μεγέθυνση της περιόδου 2000-2008, που το ίδιο χαιρέτιζε ηλιθιωδώς ως απόδειξη ότι η Ελλάδα είναι στον «σκληρό πυρήνα της Ευρώπης» (Κ. Σημίτης) και η οικονομία της «θωρακισμένη» απέναντι σε κρίσεις (Γ. Αλογοσκούφης), δεν ήταν παρά μια φούσκα που οφειλόταν στα φθηνά δάνεια από την Β. Ευρώπη.
Σήμερα, μετά από δώδεκα χρόνια κρίσης που προκάλεσε εκείνη η φούσκα, ποιο είναι το αφήγημα του κατεστημένου; Ότι η Ελλάδα επέστρεψε στο επίκεντρο της Ευρώπης και πως η οικονομία της έχει θωρακιστεί απέναντι στην κρίση της μετά-την-πανδημία εποχής. Σε ποια βάση ανακάμψαμε; Στη βάση του ότι δανειζόμαστε ξανά φτηνά! Αυτό είναι το γελοίο κριτήριο βάσει του οποίου το κατεστημένο ισχυρίζεται ότι η «Ελλάδα επανήλθε».
Κι ας έχει σπάσει κάθε ρεκόρ το δημόσιο χρέος.
Κι ας είμαστε, τώρα που η ΕΚΤ ετοιμάζεται να αυξήσει τα επιτόκια, στα πρόθυρα νέας εκτόξευσης του κόστους εξυπηρέτησης των δυσθεώρητων βουνών ιδιωτικού και βέβαια δημόσιου χρέους.
Κι ας είναι το εθνικό εισόδημα στα επίπεδα του 2015.
Κι ας σέρνονται σε αρνητικά νούμερα οι καθαρές επενδύσεις για 13ο συνεχόμενο έτος.
Κι ας μαυρίζουν οι ψυχές των λαϊκών στρωμάτων αντικρίζοντας τις τιμές στα σουπερμάρκετ, τις αυξήσεις στα νοίκια ή στον λογαριασμό της ΔΕΗ.
«Τί σημασία έχουν όλα αυτά όταν δανειζόμαστε φτηνά από την Β. Ευρώπη;», ρωτά το κατεστημένο λες και ποτέ δεν είχε ομολογήσει ότι η κατάρρευση του 2010 οφειλόταν στο ότι για χρόνια δανειζόμασταν φτηνά από την Β. Ευρώπη!
Σήμερα, η ίδια ολιγαρχία που ευθύνεται για τη φούσκα που έσκασε το 2010 χτίζει μια νέα φούσκα ακόμα μεγαλύτερη σε μια κοινωνία που:
δεν έχει τις αντοχές που είχε προ δεκαετίας για να αντιμετωπίσει το ωστικό κύμα του σκασίματός της, και για αυτό
δεν θέλει να ακούει κακές προβλέψεις, ακόμα και να ξέρει ότι είναι σωστές.
Αυτό είναι, λοιπόν, το διακύβευμα του ΜέΡΑ25 – των φίλων, των μελών και των στελεχών του: Το καθήκον μας να δώσουμε κουράγιο και προοπτική στα θύματα της νέας φούσκας που χτίζεται από το 4ο Μνημόνιο του 2018 και τα οποία θα προστεθούν στα θύματα της φούσκας του 2010. Με τις αναλύσεις μας, με τις προτάσεις πολιτικής μας, με το ήθος μας, και με τις παρεμβάσεις μας μέσα κι έξω από τη Βουλή,
Σε αυτή την κατεύθυνση, το Β’ Μέρος του 1ο Διαβουλευτικού Συνέδριου ολοκληρώνει την διαδικασία αποτίμησης και επικαιροποίησης των Θέσεων Στρατηγικής, Τακτικής, Οράματος & Ιδεολογίας του ΜέΡΑ25.
Είναι εμφανές ότι βάλαμε βαθιά το νυστέρι της αυτοκριτικής στον κορμό της σκέψης μας ώστε να φανούμε αντάξιοι της μετά-την-πανδημία εποχής.
Όμως, δεν παύουμε να είμαστε περήφανοι για τις αρχικές μας θέσεις, για την διορατικότητα της ανάλυσης, και για το αρχικό μας όραμα.
Θυμάστε γιατί φτιάξαμε το ΜέΡΑ25 τον Μάρτιο του 2018;
Το εξηγεί με μια φράση από την Ιδρυτική Διακήρυξη μας:
Δεν μας φοβίζει η αποτυχία.
Μας φοβίζει η υποταγή και η έλλειψη προοπτικής, ελπίδας, σχεδίου για την απόδραση.
Δεν μας φοβίζει να βάλουμε ψηλά τον πήχυ και να αποτύχουμε.
Μας φοβίζει να κοιτάμε χαμηλά και να καταλήξουμε στα γόνατα, άλλη μια φορά ικέτες.
Για αυτόν τον λόγο ιδρύσαμε το ΜέΡΑ25.
Για αυτόν τον λόγο συνεχίζουμε σήμερα σφυρηλατώντας ένα ΜέΡΑ25 πιο γενναίο, πιο μαζικό, ακόμα πιο σύγχρονο και ριζοσπαστικό.
Ο Προσυνεδριακός Διάλογος όμως ξεκινάει άμεσα! Με επίσημη έναρξη την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου, με ομιλία του Γραμματέα του ΜέΡΑ25 στην Πάτρα, στην Αγορά Αργύρη, ώρα 18:30.
Σύμφωνα και με την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, θα διοργανωθούν πολλές μικρότερες περιφερειακές και τρεις μεγάλες προσυνεδριακές συνδιασκέψεις με πρώτη της Πάτρας.
Θα ακολουθήσει το Ηράκλειο (24 Νοεμβρίου) και η Αθήνα (16 Δεκεμβρίου).
Στην καρδιά του Προσυνεδριακού διαλόγου, η ανάγκη για ριζοσπαστικοποίηση σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων, όπως το Περιβάλλον, η Τεχνολογία, ο Νέος Συνδικαλισμός, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, το Νόμισμα, με σκοπό την ανάκτηση της Δημοκρατικής κυριαρχίας.
Ο ΓΓ του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, γράφει για τη λιτότητα, το φάντασμα του Τόμας Πηλ και την εξισορρόπηση των χρηματογορών και της πραγματικής οικονομίας.
Κατά τη δεκαετία του 1840, ο Τόμας Πηλ αποφάσισε να μεταναστεύσει από την Αγγλία στον Κύκνειο Ποταμό της Δυτικής Αυστραλίας. Ευκατάστατος επιχειρηματίας, πήρε μαζί του, πέραν της οικογένειάς του, «300 μέλη της εργατικής τάξης, άνδρες, γυναίκες και παιδιά» όπως και «μέσα επιβίωσης καθώς και εργαλεία αξίας 50 χιλιάδων στερλινών». Όμως, πολύ γρήγορα μετά την άφιξή του στην Αυστραλία τα σχέδιά του κατέρρευσαν.
Ο λόγος δεν ήταν κάποια αρρώστια, μια κακοδαιμονία, ή ένα λάθος στον τρόπο με τον οποίο καλλιέργησαν τη νέα γη. Ο λόγος ήταν ότι τον εγκατέλειψε το εργατικό του δυναμικό! Η άφθονη εύφορη γη σήμαινε ότι δεν είχαν κανέναν λόγο να δουλεύουν για τον κ. Πηλ. Χωρίς φασαρίες ή πολλά-πολλά, πήγαν πιο πέρα και δούλεψαν για πάρτη τους. Παρά τογεγονός ότι ο κ. Πηλ είχε φέρει μαζί του εργασία, χρήμα και κεφαλαιουχικά αγαθά, η πρόσβαση των εργαζόμενων σε εναλλακτικές σήμαινε ότι δεν μπόρεσε να φέρει μαζί του τον… καπιταλισμό.
Την ιστορία αυτή την αφηγήθηκε ο Μαρξ στον πρώτο τόμο του Κεφαλαίου του για να μας εξηγήσει πως «…το κεφάλαιο δεν είναι ένα πράγμα, αλλά μια κοινωνική σχέση μεταξύ προσώπων…» Πρόκειται για ιστορία ιδιαίτερα χρήσιμη στις μέρες μας καθώς ρίχνει φως όχι μόνο στη διαφορά μεταξύ χρήματος και κεφαλαίου αλλά και στο λόγο που οι πολιτικές της Λιτότητας, παρά την έλλειψη μακροοικονομικής λογικής τους, επιστρέφουν ξανά και ξανά – σαν την κάλπικη δεκάρα.
Για τώρα, η Λιτότητα είναι ντεμοντέ. Με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Βρετανίας και των κραταιών κρατών-μελών της ΕΕ να ξοδεύουν σα να μην υπάρχει αύριο – ή, για την ακρίβεια, μπας και υπάρξει αύριο – οι περικοπές κρατικών δαπανών, ώστε να περιοριστεί το κρατικό χρέος, έχουν μπει στον πάγο. Η απρόσμενα μεγάλη τονωτική ένεση στην αμερικανική οικονομία από την κυβέρνηση Μπάιντεν έβγαλε, προς το παρόν, την Λιτότητα από την ημερήσια διάταξη του δημόσιου διαλόγου. Βέβαια, όπως ο μαζικός τουρισμός, έτσι κι η Λιτότητα περιμένει στη γωνία να επιστρέψει δριμύτερη, ακόμα και σε χώρες υπό τον φόβο του πληθωρισμού και της ανόδου των επιτοκίων.
Το ενδιαφέρον είναι ότι, σε «κανονικές» χώρες, η Λιτότητα δεν έχει καμία λογική βάση. [Σημ. Σε τούτο το άρθρο προσπερνώ χρεοδουλοπαροικίες, όπως η Ελλάδα, όπου η Λιτότητα δεν είναι τίποτα άλλο από το ξεζούμισμα των πολιτών από τους δανειστές-κατακτητές.] Το σφάλμα στο οποίο θεμελιώνεται η Λιτότητα σε «κανονικές» χώρες, όπως οι ΗΠΑ ή η Βρετανία ή η Γερμανία, είναι η αποτυχία κατανόησης του εξής απλού πράγματος: Πως, αντίθετα με εμάς ως άτομα, το κράτος δεν έχει την πολυτέλεια της ανεξαρτησίας των δαπανών από τα έσοδά του. Αν εσείς αποφασίσετε να μην αγοράσετε ένα ζευγάρι παπούτσια, τα χρήματα που δεν ξοδέψατε σας μένουν. Το κράτος, όμως, δεν έχει αυτή την πολυτέλεια. Αν, σε περίοδο μειωμένων ιδιωτικών δαπανών, το κράτος μειώσει κι αυτό τις δημόσιες δαπάνες του, τότε θα μειωθεί ακόμα γρηγορότερα το σύνολο ιδιωτικών και δημόσιων δαπανών. Ναι, αλλά το σύνολο ιδιωτικών και δημόσιων δαπανών ισούται, εξ ορισμού, με το εθνικό εισόδημα. Με άλλα λόγια, η Λιτότητα μειώνει το συνολικό μας εισόδημα και, άρα, τα φορολογικά έσοδα του κράτους. Να γιατί, αντίθετα με εσάς κι εμένα, αν σε δύσκολους καιρούς η κυβέρνηση μειώσει τις δημόσιες δαπάνες θα περικόψει και τα έσοδά της.
«Ωραία», θα αναρωτηθείς αγαπητέ αναγνώστη «αν η Λιτότητα είναι μια τόσο κακή ιδέα, η εφαρμογή της οποίας συρρικνώνει την οικονομική δραστηριότητα, τότε γιατί είναι τόσο δημοφιλής μεταξύ των κραταιών της γης;» Μια εξήγηση είναι ότι, αν και οι έχοντες κατανοούν ότι η κρατική ενίσχυση των μη εχόντων είναι μια μορφή εξασφάλισης της δικής τους περιουσίας από οικονομικές υφέσεις και λαϊκές εξεγέρσεις, δεν έχουν καμία όρεξη να πληρώνουν τα… ασφάλιστρα (δηλαδή, φόρους). Η εξήγηση αυτή ισχύει (καθώς τίποτα δεν εξαγριώνει τους ολιγάρχες περισσότερο από την προοπτική να φορολογούνται) αλλά, από την άλλη, δεν εξηγεί την λυσσαλέα αντίθεσή τους στο να χρηματοδοτηθούν οι φτωχότεροι κατ’ ευθείαν με χρήμα που κόβει η κεντρική τράπεζα.
Όταν ρωτιούνται οικονομολόγοι των οποίων οι θεωρίες συνάδουν με τα συμφέροντα της ολιγαρχίας γιατί αντιτίθενται σε πολιτικές ενίσχυσης των πολλών μέσω χρήματος που κόβει η κεντρική τράπεζα, η απάντηση που δίνουν είναι μονολεκτική: Πληθωρισμός! Οι πιο προχωρημένοι πάνε ένα βήμα παραπέρα. Επιχειρηματολογούν ότι η χρηματοδότηση των φτωχών από το «λεφτόδεντρο» τελικά θα πλήξει τους ίδιους τους φτωχούς πολίτες καθώς θα ανέβουν τα επιτόκια. Με το που ανεβαίνουν τα επιτόκια, θα αυξηθεί το κόστος αποπληρωμής του δημόσιου χρέους, κι η κυβέρνηση – λένε – θα αναγκαστεί σε περικοπές δαπανών οι οποίες, νομοτελειακά, πλήττουν περισσότερο τους πιο αδύναμους πολίτες.
Δεν είναι της στιγμής να μπούμε στην κουβέντα αυτή. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, για μια στιγμή, και για λόγου χάριν, πως όλοι συμφωνούν ότι το να τυπώσει η ΕΚΤ ένα ή και δύο επί πλέον τρισεκατομμύρια ευρώ, με σκοπό να τα μοιράσει στους φτωχότερους ευρωπαίους, δεν θα φέρει ούτε πληθωρισμό ούτε υψηλότερα επιτόκια. Έστω ότι συμφωνούσαν σε αυτό ακόμα κι οι πιο κατεστημενικοί οικονομολόγοι. Πιστεύετε ότι οι ολιγάρχες θα συναινούσαν σε μια τέτοια ενίσχυση των πολλών; Σε καμία περίπτωση! Μια τέτοια ενίσχυση θα ξύπναγε μέσα τους τον εφιάλτη ότι θα καταλήξουν όπως ο κ. Πηλ στη Δυτική Αυστραλία: Πλούσιοι μεν αλλά άνευ της ισχύος να βάζουν τους φτωχότερους να δουλεύουν γι’ αυτούς δε!
Ήδη βλέπουμε ενδείξεις αυτού του φαινομένου στις ΗΠΑ. Οι εργοδότες αναφέρουν ότι, τώρα που ανοίγει η οικονομία λόγω επιτυχημένου εμβολιαστικού προγράμματος, αδυνατούν να βρουν υπαλλήλους. Βέβαια, εκείνο που εννοούν είναι ότι δεν βρίσκουν υπαλλήλους διατεθειμένους να δουλέψουν για τα ψίχουλα που τους προσφέρουν! Η απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να επεκτείνει έως τον Σεπτέμβρη το επίδομα των 300 δολαρίων την εβδομάδα για τους φτωχότερους τους εξασφάλισε εισοδήματα διπλά από τον κατώτατο ωρομίσθιο – τον οποίο το Κογκρέσο αρνήθηκε να αυξήσει. Εν πολλοίς, οι εργοδότες βιώνουν κάτι αντίστοιχο με εκείνο που ένιωσε ο κ. Πηλ λίγο αφού αποβιβάστηκε στην Αυστραλία.
Αν έχω δίκιο, ο κ. Μπάιντεν βρίσκεται αντιμέτωπος με δυσεπίλυτο πρόβλημα: Λόγω της, μετά το 2008, αποσύνδεσης των χρηματαγορών από την πραγματική καπιταλιστική παραγωγή, όποιο μέγεθος και να διαλέξει τονωτικής ένεσης στην οικονομία των ΗΠΑ θα αποδειχθεί ταυτόχρονα ανεπαρκές και υπερβολικό! Ανεπαρκές επειδή, όσο μεγάλη τονωτική ένεση και να κάνει, δεν θα καταφέρει να δημιουργήσει αρκετές καλές θέσεις εργασίας. Και υπερβολικό επειδή, δεδομένης της εξάρτησης πάμπολλων εταιρειών-ζόμπι από τα χαμηλά επιτόκια και το δυσβάστακτο χρέος τους, ακόμα και μια μικρή αύξηση των επιτοκίων θα πυροδοτήσει ακολουθία χρεοκοπιών στην πραγματική οικονομία και ασφυξία στις χρηματαγορές.
Η μόνη πραγματική λύση, ώστε να εξισορροπηθούν και οι χρηματαγορές και η πραγματική οικονομία, είναι η ενίσχυση της αμερικανικής εργατικής τάξης με χρήμα και με κουρέματα των ιδιωτικών χρεών που την κρατούν δέσμια (π.χ. δανείων που πήραν ο νέοι άνθρωποι για να σπουδάσουν καταβάλλοντας τα γνωστά υπέρογκα δίδακτρα που ζητούν τα ΑΕΙ των ΗΠΑ). Όμως ακριβώς επειδή μια τέτοια ενίσχυση της πλειοψηφίας θα δυνάμωνε το φάντασμα του κ. Πηλ πλανιέται πάνω από τα κεφάλια τους, οι έχοντες και κατέχοντες προτιμούν την επιστροφή στην παλιά, καλή Λιτότητα!
Έτσι κι αλλιώς, αυτό που καίει τους ολιγάρχες δεν είναι η ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας αλλά η διατήρηση της δυνατότητάς τους να υποχρεώνουν τους πολλούς να εργάζονται για αυτούς.
Το πιο πάνω άρθρο αποτελεί απόδοση της μηνιαίας στήλης του Γιάνη Βαρουφάκη στο Project Syndicate με αρχικό τίτλο The hidden purpose of Austerity.
