Συζήτηση με πολίτες «Πρόσωπο με Πρόσωπο» είχε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης στη Θεσσαλονίκη.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Δημήτρης Ζερβουδάκης καλωσορίζοντας το Γραμματέα του ΜέΡΑ25 στη Θεσσαλονίκη.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρθηκε στο πρόβλημα του δημοσίου και ιδιωτικού χρέους της χώρας, κάνοντας και μία αναδρομή στην κρίση που βιώνουμε και την μνημονιακή διαδικασία.
«Συνεχίζουμε να ζούμε αυτή την καταστροφική μνημονιακή διαδικασία. Αφού πήραν την δημόσια περιουσία, τώρα συνεχίζουν και με την ιδιωτική» ανέφερε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.
«Τώρα είναι σε πλήρη εξέλιξη η λεηλασία των μικρομεσαίων, των φτωχότερων νοικοκυριών, μέσα από τον Ηρακλή και τα κόκκινα δάνεια» υπογράμμισε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης για τους πλειστηριασμούς από τα αρπακτικά ταμεία με ευθύνη όλων των μνημονιακών Κυβερνήσεων.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δεσμεύεται στην κατάργηση του “Ηρακλή” και των αρπακτικών ταμείων, έτσι είναι η Ελλάδα σήμερα των δύο μπλοκ των μνημονιακών κομμάτων» τόνισε ακόμα ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συμπλήρωσε πως γι’ αυτό υπάρχει το ΜέΡΑ25, για να κάνει το “ΟΧΙ” του 2015 ηγεμονική δύναμη.
«Όχι για το 2015, αλλά για το 2025, για τα παιδιά μας που συνεχίζουν να φεύγουν γιατί το μέλλον έχει αποψιλωθεί, έχει φτωχύνει για τη νεολαία. Γιατί το παρόν και το μέλλον πια δεν είναι, όπως ήταν, γι’ αυτό παλεύουμε εμείς. Γιατί πρέπει να βγούμε από τη σκιά της μόνιμης ήττας. Γιατί όλα μπορούν να είναι αλλιώς» κατέληξε ο Γιάνης Βαρουφάκης.
Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του Μιχάλη Κριθαρίδη, εκπροσώπου Τύπου του ΜέΡΑ25 στην Α’ Θεσσαλονίκης μαζί με την Ρένα Παπαδοπούλου, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος. Ενώ για την Β’ Θεσσαλονίκης πέρα από τον μουσικό Δημήτρη Ζερβουδάκη, ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, Χριστίνας Σκαρλάτου.
Ημερίδα για την αποτίμηση των 20 χρόνων του ευρώ στη σκιά ενός ευρωπαϊκού πολέμου πραγματοποίησε το Κέντρο Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού – mέta στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων με ομιλητές τον Νίκο Θεοχαράκη, τον Mark Blyth και παρέμβαση και του Γραμματέα του ΜέΡΑ25 Γιάνη Βαρουφάκη.
Ο Νίκος Θεοχαράκης καθηγητής στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αναφέρθηκε στην πολιτική οικονομία και την ιστορία του κοινού νομίσματος που εξασθένησε την Ευρώπη. Ο κ. Θεοχαράκης τόνισε πως «μια από τις πιο εσφαλμένες φιλοδοξίες της Ευρωζώνης, ήταν πως θα φέρει τους λαούς της ΕΕ πιο κοντά” και κατέληξε πως “τελικά έκανε το ακριβώς αντίθετο».
Από την πλευρά του ο Mark Blyth από το Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ έκανε μια συνολική αποτίμηση του ευρώ εν μέσω ενός ευρωπαϊκού πολέμου, υπογραμμίζοντας πως «από την προσπάθεια να γίνουν όλες οι χώρες της ΕΕ σαν τη Γερμανία, καταλήξαμε στην πραγματικότητα σε ένα μέλλον όπου τα πάντα στον κόσμο αλλάζουν ραγδαία, με την Ευρώπη να καλείται να λάβει άμεσα σημαντικές αποφάσεις».
Τέλος ο Γιάνης Βαρουφάκης μίλησε για τις εναλλακτικές στην εποχή του ψηφιακού χρήματος:
Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανέφερε πως «αν δεν έχουμε εναλλακτικές θα γίνουμε ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΝΔ. Αν δεν έχεις τρόπο να αποδράσεις από ένα σπίτι που καίγεται, τότε υπογράφεις ό,τι σου δίνουν. Το ευρώ ειναι έτσι δομημένο ώστε νομοτελειακά να οδηγεί στις φούσκες και τις φυλακές του χρέους. Εμείς παλεύουμε για να δημιουργήσουμε πυροσβεστήρες μέσα στο φλεγόμενο αυτό σπίτι και να ανοίξουμε τις εξόδους εκείνες, ώστε αν χρειαστεί να βγούμε -όχι ότι θέλουμε-, αλλά αν χρειαστεί να μπορούμε να το κάνουμε».
Ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσίασε το Σύστημα Δημοσιονομικών Συναλλαγών «Δήμητρα» που αποτελεί μέρος του προγράμματος του ΜέΡΑ25 και το οποίο έχει κατατεθεί στην Ολοκληρωμένη Πρόταση Νόμου του κόμματος για την αντιμετώπιση της οικονομικής ασφυξίας της κοινωνίας, στη Βουλή.
«Όλοι χρωστούν σε όλους και κανείς δεν μπορεί να πληρώσει» αυτή είναι η οικονομική κατάσταση από το 2010 και μετά, επισήμανε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συμπλήρωσε πως με το Σύστημα «Δήμητρα» πέρα από αμοιβαία εξόφληση χρεών, υπάρχει και η δυνατότητα ενίσχυσης των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας σε περιόδους κρίσεις, ή ακόμα και σε «κανονικές συνθήκες», ενώ τέλος οι συναλλαγές αυτές είναι δωρεάν σε αντίθεση με όσες περνάνε μέσα από τις ιδιωτικές τράπεζες και θα βοηθήσουν στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης ακόμα, υπογράμμισε ακόμα τη δυνατότητα μετατροπής του Συστήματος “Δήμητρα” σε εθνικό νομισματικό σύστημα. «Δεν πρόκειται εμείς να πούμε όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι η ΕΚΤ δεν υπάρχει περίπτωση να μας κλείσει τις τράπεζες αν έρθουμε σε ρήξη με όσα παράλογα μας επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και τότε υπάρχει είτε η δυνατότητα της κωλοτούμπας αλά Τσίπρα, είτε να τους απαντήσουμε κάντε ό,τι καταλαβαίνετε» τόνισε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.
«Αυτή είναι η διαφορά μας με το μνημονιακό τόξο, ότι πιστεύουμε ότι το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί ως χώρα, δεν είναι να μας πετάξουν από το Ευρώ, αλλά να παραμείνουμε σε αυτό με όρους λιτότητας, συρρίκνωσης και ερημοποίησης» επισήμανε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης και δήλωσε πως θα πρέπει παράλληλα να εθνικοποιηθούν οι εμπορικές τράπεζες, να πτωχεύσει συντεταγμένα η Τράπεζα της Ελλάδος και να χρησιμοποιηθεί η υποδομή του εθνικού λαχείου για τις πρώτες νομισματικές εκδόσεις.
«Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία και αυτό θα είναι το σχέδιο μας αν χρειαστεί να βγούμε από το Ευρώ, χωρίς να είναι αυτός ο στόχος μας. Εμείς εδώ κάνουμε μία πολιτική τομή, λέγοντας την αλήθεια στον κόσμο» κατέληξε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, φιλοξενήθηκε στοpodcast «Under the Skin» του Βρετανού ακτιβιστή ηθοποιού Ράσελ Μπραντ. Στη νέα αυτή συνάντηση τέχνης και πολιτικής, οι δυο τους συζήτησαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και για το ποια είναι, κατά τον Γιάνη Βαρουφάκη, η βέλτιστη λύση για την παύση της αιματοχυσίας, αλλά και για τις ιστορικές ευθύνες της Αριστεράς για την πολυδιάσπασή της λόγω επιμέρους, αλλά και καθοριστικών ιδεολογικών διαφορών.
Αφορμή για τη συζήτηση στάθηκαν οι δημόσιες τοποθετήσεις του Γιάνη Βαρουφάκη στο Twitter όπου δήλωσε πως η Ρωσία οφείλει άμεσα να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις από την Ουκρανία και η Ουάσινγκτον να πάρει ξεκάθαρη θέση αναφορικά με τη μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και να σταματήσει να δίνει φρούδες ελπίδες ένταξης της Ουκρανίας σε αυτό.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 κατέστησε σαφές πως είναι με το πλευρό των θυμάτων χωρίς διακρίσεις και αστερίσκους και εξέφρασε το θαυμασμό και την αλληλεγγύη του σε όλους τους ανθρώπους που υπερασπίζονται τις οικογένειές τους, το σπίτι και την πατρίδα τους από τους εισβολείς. Κατόπιν προχώρησε στην ανάλυση της βέλτιστης, κατ’ εκείνον, λύσης ώστε να σταματήσει ο πόλεμος που κήρυξε με δική του απόφαση και δίχως πιέσεις ο Πούτιν, τον οποίο και χαρακτήρισε εγκληματία πολέμου. Και η λύση αυτή δεν είναι άλλη παρά μια συμφωνία Ουάσιγκτον – Μόσχας στη βάση μιας ουδέτερης, αλλά ανεξάρτητης Ουκρανίας, δεδομένου πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι όχι μόνο γεωπολιτικά ανύπαρκτη, αλλά και λειτουργεί ως ουρά των ΗΠΑ.
Μάλιστα ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συνιδρυτής του DiEM25, προς επίρρωση της αναγκαιότητας να παύσει ο πόλεμος και για να υπογραμμίσει πως ο πόλεμος είναι προσωπική επιλογή του Πούτιν, μοιράστηκε με τον ηθοποιό αποσπάσματα από το «Διεθνιστικό μανιφέστο» Ρώσων συνοδοιπόρων του ΜέΡΑ25 εναντίον του καθεστώτος Πούτιν όπου μεταξύ άλλων αναφέρουν «Ο πόλεμος δεν εκφράζει τη Ρωσία. Εκφράζει τον Πούτιν και το καθεστώς του. Και γι αυτό εμείς, οι Ρώσοι σοσιαλιστές και κομμουνιστές είμαστε εναντίον αυτού του εγκληματικού πολέμου. Θέλουμε να σταματήσουμε τον πόλεμο για να σώσουμε τη Ρωσία».
Παράλληλα δεν δίστασε αφενός να παραδεχθεί πως σε μεγάλο βαθμό η διάσπαση της Αριστεράς ιστορικά είναι αυτή που έχει απογοητεύσει τους ανθρώπους και αφετέρου να απευθύνει σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις διεθνώς, σε εργάτες, φοιτητές, διανοούμενους το αντιπολεμικό κάλεσμα που στη χώρα μας απηύθυνε, δίχως καμία απάντηση, σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ.
Ο Προσυνεδριακός Διάλογος όμως ξεκινάει άμεσα! Με επίσημη έναρξη την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου, με ομιλία του Γραμματέα του ΜέΡΑ25 στην Πάτρα, στην Αγορά Αργύρη, ώρα 18:30.
Σύμφωνα και με την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, θα διοργανωθούν πολλές μικρότερες περιφερειακές και τρεις μεγάλες προσυνεδριακές συνδιασκέψεις με πρώτη της Πάτρας.
Θα ακολουθήσει το Ηράκλειο (24 Νοεμβρίου) και η Αθήνα (16 Δεκεμβρίου).
Στην καρδιά του Προσυνεδριακού διαλόγου, η ανάγκη για ριζοσπαστικοποίηση σε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων, όπως το Περιβάλλον, η Τεχνολογία, ο Νέος Συνδικαλισμός, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, το Νόμισμα, με σκοπό την ανάκτηση της Δημοκρατικής κυριαρχίας.
Ο ΓΓ του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, γράφει για τη λιτότητα, το φάντασμα του Τόμας Πηλ και την εξισορρόπηση των χρηματογορών και της πραγματικής οικονομίας.
Κατά τη δεκαετία του 1840, ο Τόμας Πηλ αποφάσισε να μεταναστεύσει από την Αγγλία στον Κύκνειο Ποταμό της Δυτικής Αυστραλίας. Ευκατάστατος επιχειρηματίας, πήρε μαζί του, πέραν της οικογένειάς του, «300 μέλη της εργατικής τάξης, άνδρες, γυναίκες και παιδιά» όπως και «μέσα επιβίωσης καθώς και εργαλεία αξίας 50 χιλιάδων στερλινών». Όμως, πολύ γρήγορα μετά την άφιξή του στην Αυστραλία τα σχέδιά του κατέρρευσαν.
Ο λόγος δεν ήταν κάποια αρρώστια, μια κακοδαιμονία, ή ένα λάθος στον τρόπο με τον οποίο καλλιέργησαν τη νέα γη. Ο λόγος ήταν ότι τον εγκατέλειψε το εργατικό του δυναμικό! Η άφθονη εύφορη γη σήμαινε ότι δεν είχαν κανέναν λόγο να δουλεύουν για τον κ. Πηλ. Χωρίς φασαρίες ή πολλά-πολλά, πήγαν πιο πέρα και δούλεψαν για πάρτη τους. Παρά τογεγονός ότι ο κ. Πηλ είχε φέρει μαζί του εργασία, χρήμα και κεφαλαιουχικά αγαθά, η πρόσβαση των εργαζόμενων σε εναλλακτικές σήμαινε ότι δεν μπόρεσε να φέρει μαζί του τον… καπιταλισμό.
Την ιστορία αυτή την αφηγήθηκε ο Μαρξ στον πρώτο τόμο του Κεφαλαίου του για να μας εξηγήσει πως «…το κεφάλαιο δεν είναι ένα πράγμα, αλλά μια κοινωνική σχέση μεταξύ προσώπων…» Πρόκειται για ιστορία ιδιαίτερα χρήσιμη στις μέρες μας καθώς ρίχνει φως όχι μόνο στη διαφορά μεταξύ χρήματος και κεφαλαίου αλλά και στο λόγο που οι πολιτικές της Λιτότητας, παρά την έλλειψη μακροοικονομικής λογικής τους, επιστρέφουν ξανά και ξανά – σαν την κάλπικη δεκάρα.
Για τώρα, η Λιτότητα είναι ντεμοντέ. Με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Βρετανίας και των κραταιών κρατών-μελών της ΕΕ να ξοδεύουν σα να μην υπάρχει αύριο – ή, για την ακρίβεια, μπας και υπάρξει αύριο – οι περικοπές κρατικών δαπανών, ώστε να περιοριστεί το κρατικό χρέος, έχουν μπει στον πάγο. Η απρόσμενα μεγάλη τονωτική ένεση στην αμερικανική οικονομία από την κυβέρνηση Μπάιντεν έβγαλε, προς το παρόν, την Λιτότητα από την ημερήσια διάταξη του δημόσιου διαλόγου. Βέβαια, όπως ο μαζικός τουρισμός, έτσι κι η Λιτότητα περιμένει στη γωνία να επιστρέψει δριμύτερη, ακόμα και σε χώρες υπό τον φόβο του πληθωρισμού και της ανόδου των επιτοκίων.
Το ενδιαφέρον είναι ότι, σε «κανονικές» χώρες, η Λιτότητα δεν έχει καμία λογική βάση. [Σημ. Σε τούτο το άρθρο προσπερνώ χρεοδουλοπαροικίες, όπως η Ελλάδα, όπου η Λιτότητα δεν είναι τίποτα άλλο από το ξεζούμισμα των πολιτών από τους δανειστές-κατακτητές.] Το σφάλμα στο οποίο θεμελιώνεται η Λιτότητα σε «κανονικές» χώρες, όπως οι ΗΠΑ ή η Βρετανία ή η Γερμανία, είναι η αποτυχία κατανόησης του εξής απλού πράγματος: Πως, αντίθετα με εμάς ως άτομα, το κράτος δεν έχει την πολυτέλεια της ανεξαρτησίας των δαπανών από τα έσοδά του. Αν εσείς αποφασίσετε να μην αγοράσετε ένα ζευγάρι παπούτσια, τα χρήματα που δεν ξοδέψατε σας μένουν. Το κράτος, όμως, δεν έχει αυτή την πολυτέλεια. Αν, σε περίοδο μειωμένων ιδιωτικών δαπανών, το κράτος μειώσει κι αυτό τις δημόσιες δαπάνες του, τότε θα μειωθεί ακόμα γρηγορότερα το σύνολο ιδιωτικών και δημόσιων δαπανών. Ναι, αλλά το σύνολο ιδιωτικών και δημόσιων δαπανών ισούται, εξ ορισμού, με το εθνικό εισόδημα. Με άλλα λόγια, η Λιτότητα μειώνει το συνολικό μας εισόδημα και, άρα, τα φορολογικά έσοδα του κράτους. Να γιατί, αντίθετα με εσάς κι εμένα, αν σε δύσκολους καιρούς η κυβέρνηση μειώσει τις δημόσιες δαπάνες θα περικόψει και τα έσοδά της.
«Ωραία», θα αναρωτηθείς αγαπητέ αναγνώστη «αν η Λιτότητα είναι μια τόσο κακή ιδέα, η εφαρμογή της οποίας συρρικνώνει την οικονομική δραστηριότητα, τότε γιατί είναι τόσο δημοφιλής μεταξύ των κραταιών της γης;» Μια εξήγηση είναι ότι, αν και οι έχοντες κατανοούν ότι η κρατική ενίσχυση των μη εχόντων είναι μια μορφή εξασφάλισης της δικής τους περιουσίας από οικονομικές υφέσεις και λαϊκές εξεγέρσεις, δεν έχουν καμία όρεξη να πληρώνουν τα… ασφάλιστρα (δηλαδή, φόρους). Η εξήγηση αυτή ισχύει (καθώς τίποτα δεν εξαγριώνει τους ολιγάρχες περισσότερο από την προοπτική να φορολογούνται) αλλά, από την άλλη, δεν εξηγεί την λυσσαλέα αντίθεσή τους στο να χρηματοδοτηθούν οι φτωχότεροι κατ’ ευθείαν με χρήμα που κόβει η κεντρική τράπεζα.
Όταν ρωτιούνται οικονομολόγοι των οποίων οι θεωρίες συνάδουν με τα συμφέροντα της ολιγαρχίας γιατί αντιτίθενται σε πολιτικές ενίσχυσης των πολλών μέσω χρήματος που κόβει η κεντρική τράπεζα, η απάντηση που δίνουν είναι μονολεκτική: Πληθωρισμός! Οι πιο προχωρημένοι πάνε ένα βήμα παραπέρα. Επιχειρηματολογούν ότι η χρηματοδότηση των φτωχών από το «λεφτόδεντρο» τελικά θα πλήξει τους ίδιους τους φτωχούς πολίτες καθώς θα ανέβουν τα επιτόκια. Με το που ανεβαίνουν τα επιτόκια, θα αυξηθεί το κόστος αποπληρωμής του δημόσιου χρέους, κι η κυβέρνηση – λένε – θα αναγκαστεί σε περικοπές δαπανών οι οποίες, νομοτελειακά, πλήττουν περισσότερο τους πιο αδύναμους πολίτες.
Δεν είναι της στιγμής να μπούμε στην κουβέντα αυτή. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, για μια στιγμή, και για λόγου χάριν, πως όλοι συμφωνούν ότι το να τυπώσει η ΕΚΤ ένα ή και δύο επί πλέον τρισεκατομμύρια ευρώ, με σκοπό να τα μοιράσει στους φτωχότερους ευρωπαίους, δεν θα φέρει ούτε πληθωρισμό ούτε υψηλότερα επιτόκια. Έστω ότι συμφωνούσαν σε αυτό ακόμα κι οι πιο κατεστημενικοί οικονομολόγοι. Πιστεύετε ότι οι ολιγάρχες θα συναινούσαν σε μια τέτοια ενίσχυση των πολλών; Σε καμία περίπτωση! Μια τέτοια ενίσχυση θα ξύπναγε μέσα τους τον εφιάλτη ότι θα καταλήξουν όπως ο κ. Πηλ στη Δυτική Αυστραλία: Πλούσιοι μεν αλλά άνευ της ισχύος να βάζουν τους φτωχότερους να δουλεύουν γι’ αυτούς δε!
Ήδη βλέπουμε ενδείξεις αυτού του φαινομένου στις ΗΠΑ. Οι εργοδότες αναφέρουν ότι, τώρα που ανοίγει η οικονομία λόγω επιτυχημένου εμβολιαστικού προγράμματος, αδυνατούν να βρουν υπαλλήλους. Βέβαια, εκείνο που εννοούν είναι ότι δεν βρίσκουν υπαλλήλους διατεθειμένους να δουλέψουν για τα ψίχουλα που τους προσφέρουν! Η απόφαση της κυβέρνησης Μπάιντεν να επεκτείνει έως τον Σεπτέμβρη το επίδομα των 300 δολαρίων την εβδομάδα για τους φτωχότερους τους εξασφάλισε εισοδήματα διπλά από τον κατώτατο ωρομίσθιο – τον οποίο το Κογκρέσο αρνήθηκε να αυξήσει. Εν πολλοίς, οι εργοδότες βιώνουν κάτι αντίστοιχο με εκείνο που ένιωσε ο κ. Πηλ λίγο αφού αποβιβάστηκε στην Αυστραλία.
Αν έχω δίκιο, ο κ. Μπάιντεν βρίσκεται αντιμέτωπος με δυσεπίλυτο πρόβλημα: Λόγω της, μετά το 2008, αποσύνδεσης των χρηματαγορών από την πραγματική καπιταλιστική παραγωγή, όποιο μέγεθος και να διαλέξει τονωτικής ένεσης στην οικονομία των ΗΠΑ θα αποδειχθεί ταυτόχρονα ανεπαρκές και υπερβολικό! Ανεπαρκές επειδή, όσο μεγάλη τονωτική ένεση και να κάνει, δεν θα καταφέρει να δημιουργήσει αρκετές καλές θέσεις εργασίας. Και υπερβολικό επειδή, δεδομένης της εξάρτησης πάμπολλων εταιρειών-ζόμπι από τα χαμηλά επιτόκια και το δυσβάστακτο χρέος τους, ακόμα και μια μικρή αύξηση των επιτοκίων θα πυροδοτήσει ακολουθία χρεοκοπιών στην πραγματική οικονομία και ασφυξία στις χρηματαγορές.
Η μόνη πραγματική λύση, ώστε να εξισορροπηθούν και οι χρηματαγορές και η πραγματική οικονομία, είναι η ενίσχυση της αμερικανικής εργατικής τάξης με χρήμα και με κουρέματα των ιδιωτικών χρεών που την κρατούν δέσμια (π.χ. δανείων που πήραν ο νέοι άνθρωποι για να σπουδάσουν καταβάλλοντας τα γνωστά υπέρογκα δίδακτρα που ζητούν τα ΑΕΙ των ΗΠΑ). Όμως ακριβώς επειδή μια τέτοια ενίσχυση της πλειοψηφίας θα δυνάμωνε το φάντασμα του κ. Πηλ πλανιέται πάνω από τα κεφάλια τους, οι έχοντες και κατέχοντες προτιμούν την επιστροφή στην παλιά, καλή Λιτότητα!
Έτσι κι αλλιώς, αυτό που καίει τους ολιγάρχες δεν είναι η ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας αλλά η διατήρηση της δυνατότητάς τους να υποχρεώνουν τους πολλούς να εργάζονται για αυτούς.
Το πιο πάνω άρθρο αποτελεί απόδοση της μηνιαίας στήλης του Γιάνη Βαρουφάκη στο Project Syndicate με αρχικό τίτλο The hidden purpose of Austerity.
Την 17η Απριλίου 2021 η Κεντρική Επιτροπή του ΜέΡΑ25 συζήτησε τις θέσεις του κόμματος, και του DiEM25, για τις πολιτικές αντιμετώπισης της Κρίσης που ενέτεινε η πανδημία – και για τις οποίες αυτές τις μέρες διαβουλευόμαστε πανευρωπαϊκά. (Διάβασε και πρότεινε τροποποιήσεις εδώ στο ελληνικό κείμενο). Στην εισαγωγική μου εισήγηση, ως Γραμματέας, αναφέρθηκα όχι τόσο στο υπό διαβούλευση κείμενο αλλά στο γενικότερο ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου σκεφτόμαστε και πράττουμε ως κίνημα κι ως κόμμα. Ακολουθούν τα μέρη της τοποθέτησής μου: Το πρόβλημα με τον Πράσινο Κεϋνσιανισμό (24”-4’05”) Γιατί οι ισχυροί λατρεύουν την λιτότητα; (4’05”-11’52”) Τεχνοφεουδαρχία (11’52”-14’55”) Μην γενικεύουμε! Η Κρίση ωφελεί το 20% με 30% του πληθυσμού (14’55”-16’34”) Το αυξανόμενο Πρεκαριάτο δεν αυτοπροσδιορίζονται ως θύματα – και απαιτούν να μην τους απευθυνόμαστε ως θύματα (16’34”-20’42”) Οικουμενικό Βασικό Εισόδημα: ένα πραγματικά ριζοσπαστικό εργαλείο, εφόσον δεν χρηματοδοτείται από φόρους (20’42”-23’44”) Η παραδοχή ότι το κράτος για να ξοδέψει πρέπει πρώτα να φορολογήσει ή να δανειστεί είναι εσφαλμένη και μας οδηγεί στην παγίδα της Λιτότητας (23’44”-25’29”) Το πραγματικά ριζοσπαστικό πρόταγμα: ένας εργαζόμενος-μία μετοχή-μία ψήφος (25’29”-33’53”) Τι πρέπει να κάνει τώρα η Ευρώπη: Το Πολιτικό Πρόγραμμα του DiEM25 για την δεκαετία του ‘20 (33’53”)
Η πανδημία είναι το σκληρότερο τεστ στο οποίο έχει υποβληθεί η ΕΕ – και, δυστυχώς, βαθμολογείται πολύ κάτω της βάσης. Η αλληλεγγύη υποτίθεται είναι ιδρυτική αρχή της ΕΕ. Κι όμως, ποτέ η αλληλεγγύη δεν ήταν τόσο απούσα από την Ευρώπη σε μια φάση που είναι τόσο αναγκαία. Ο κορωνοϊός αποκάλυψε μια θεμελιώδη αλήθεια: Η Ευρώπη είναι όσο υγιής είναι ο πιο άρρωστος πολίτες της, και τόσο οικονομικά δυνατή όσο ο πιο πτωχευμένος λαός της.
Δυστυχώς, η ηγεσία της ΕΕ τελεί υπό παράλυση λόγω της προσπάθειας των ισχυρών να απεμπολήσουν το κόστος διάσωσης των ανίσχυρων.
Το αντίτιμο της αποτυχίας της ΕΕ δεν είναι μόνο οι χαμένες ζωές και η φτώχεια των πολλών αλλά και η διάλυση της ίδιας της ΕΕ.
Η σημερινή απειλή είναι μοναδική και απαιτεί μοναδική αντίδραση. Το ΜέΡΑ25-DiEM25 παρουσιάζει Σχέδιο 3 Σημείων για την προστασία των ευρωπαίων πολιτών, για την αντιμετώπιση της οικονομικής κατάρρευσης, και για την αποφυγή της διάλυσης της Ένωσης.Τέσσερα Δεδομένα
Το Σχέδιό μας θεμελιώνεται σε τέσσερα δεδομένα:
1. Το Δημόσιο Χρέος θα αυξηθεί, και πρέπει να αυξηθεί: Η κατακόρυφη πτώση των ιδιωτικών εισοδημάτων πρέπει να αναπληρωθεί από δημόσιες δαπάνες. Αν αυτό δεν γίνει, οι χρεοκοπίες θα καταστρέψουν μεγάλο μέρος της παραγωγικής δύναμης της Ευρώπης, με αποτέλεσμα την καταστροφή της φοροδοτικής ικανότητας του ιδιωτικού τομέα.
2. Η μεγάλη αύξηση του Δημόσιου Χρέους δεν πρέπει να μας διχάσει: Η Κρίση του Ευρώ κατέστρεψε την δημοσιονομική θέση κάποιων κρατών-μελών την ώρα που την βελτίωνε για άλλα κράτη-μέλη. Το αποτέλεσμα είναι τεράστιες διαφορές στην δυνατότητα κρατών-μελών να αποσβέσουν το νέο δημοσιονομικό σοκ. Αν η αύξηση του Δημόσιου Χρέους δεν διαμοιραστεί μεταξύ όλων των κρατών-μελών, το βάθεμα της Κρίσης του Ευρώ θα καταστρέψει την τελευταία ευκαιρία διάσωσης της ΕΕ όταν ο ιός θα έχει νικηθεί.
3. Το ευρωομόλογο είναι απαραίτητο, αλλά ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες: Εννέα κυβερνήσεις, σωστά, απαίτησαν την έκδοση ευρωομολόγου έτσι ώστε το βάρος της αύξησης του Δημόσιου Χρέους να επιμεριστεί δίκαια. Όμως τα πιο σημαντικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα: Ποιος ευρωπαϊκός θεσμός θα εκδώσει το ευρωομόλογο; Και ποιοι θα το στηρίξουν ως εγγυητές της αποπληρωμής του; Η απάντηση του ΜέΡΑ25-DiEM25 είναι η μοναδική λογικά συνεπής: Η ΕΚΤ θα πρέπει και να το εκδώσει και να το εγγυηθεί.
4. Το ευρωομόλογο είναι απαραίτητο, αλλά δεν αρκεί: Χρειάζονται άλλες δύο παρεμβάσεις. Όσο διαρκεί η πανδημία, η Ευρώπη πρέπει να καταθέσει μετρητά στον λογαριασμό κάθε πολίτη ώστε να αποφευχθούν οι χρεοκοπίες.Όταν ξεπεραστεί η πανδημία, η Ευρώπη πρέπει να έχει ήδη προχωρήσει σε μεγάλο, αποτελεσματικό, κοινό και πράσινο επενδυτικό πρόγραμμαώστε να βελτιωθεί η ικανότητα της οικονομίας της να ανακάμψει.
Τρία Βήματα Ενοποίησης της Ευρώπης και Αποτροπής μιας Μεγάλης Νέας Ύφεσης
Βήμα 1ο: Η ΕΚΤ να εκδώσει €1 τρις Ευρωομολόγων
Όσοι απαιτούν Ευρωομόλογο έχουν δίκιο: Είναι ο μόνος τρόπος η αύξηση του Δημόσιου Χρέους να μην διαλύσει την Ένωση. Το ερώτημα είναι: Ποιος θα το εκδώσει; Και ποιος θα το εγγυηθεί;
Η ΕΕ διαθέτει τρεις θεσμούς που θα μπορούσαν να εκδώσουν το απαραίτητο Ευρωομόλογο: Τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΣΜ). Την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας: Ο ΕΣΜ δεν πρέπει να εκδώσει το Ευρωομόλογο για δύο λόγους. (1) Το καταστατικό του απαιτεί Μνημόνιο για όποια χώρα δανειστεί από αυτό. (2) Ακόμα και να μην απαιτούσαν υπογραφή Μνημονίου, η Ευρώπη δεν πρέπει να δανειστεί μέσω των ομολόγων του ΕΣΜ επειδή αυτά είναι «συνθετικά», δηλαδή τοξικά, και θα θέσουν την ΕΕ σε κίνδυνο διαδικασίας ντόμινο. (1)
Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων: Η ΕΤΕπ πρέπει να συνεχίζει να εκδίδει επενδυτικά ομόλογα, όχι Ευρωομόλογα που στόχο έχουν την μετατροπή των εθνικών χρεών σε ευρωπαϊκό χρέος. (Βλ. Βήμα 3 πιο κάτω)
Μας μένει λοιπόν η ΕΚΤ: Ο μόνος θεσμός της ΕΕ ικανός να εκδίδει μη-τοξικά, θεραπευτικά Ευρωομόλογα
Με αυτά τα δεδομένα, το ΜέΡΑ25-DiEM25 προτείνουμε:
Η ΕΚΤ να εκδώσει 30ετές Ευρωομόλογο €1 τρις εγγυημένο αποκλειστικά από την ίδια την ΕΚΤ, με την προοπτική και περαιτέρω εκδόσεων αν αυτό κριθεί σκόπιμο.
Το €1 τρις αυτό να αντικαταστήσει Εθνικό Δημόσιο Χρέος αναλογικά με την νέα ύφεση και τις υγειονομικές ανάγκες κάθε κράτους-μέλους.
Έχοντας 30ετή διάρκεια, τα Ευρωομόλογα της ΕΚΤ θα δώσουν στην πολιτική ηγεσία της ΕΕ τρεις δεκαετίες για να αποφασίσουν τον τρόπο που θα αποζημιωθεί η ΕΚΤ για την έκδοση του Ευρωομόλογου. Το ΜέΡΑ-DiEM25 θεωρεί ότι μόνο μια δημοκρατικά εκλεγμένη κοινή (π.χ. ομοσπονδιακή) ευρωπαϊκή κυβέρνηση μπορεί να πάρει αυτή την απόφαση. Χωρίς μια τέτοια εξέλιξη, τα μέτρα έκτακτης ανάγκης της ΕΚΤ μόνο θα βαθύνουν το δημοκρατικό έλλειμμα της ΕΕ, οδηγώντας την ΕΕ στη διάλυση.
Βήμα 2ο: Η ΕΚΤ να εφοδιάσει με €2000 κάθε κάτοικο της ευρωζώνης
Εκατομμύρια ευρωπαίοι βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους σήμερα, ανήμποροι να κερδίσουν χρήματα. Έχουν άμεση ανάγκη μετρητών, όχι δάνεια ή επιδόματα που απαιτούν χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Για αυτό το λόγο, καλούμε την ΕΚΤ να εγγυοδοτήσει άμεσα τις εμπορικές τράπεζες με €750 δις που αρκούν ώστε να πιστωθούν οι τραπεζικοί λογαριασμοί κάθε κάτοικου της ευρωζώνης με €2000.
Όσο για πολίτες χωρίς τραπεζικό λογαριασμό, καλούμε την ΕΚΤ να επιλέξει μία τράπεζα ανά κράτος-μέλος και να την εξουσιοδοτήσει να εκδώσει ανώνυμες (αλλά αριθμημένες) χρεωστικές κάρτεςπου, κατόπιν, θα μοιραστούν σε άστεγους, περιθωριακούς, αχαρτογράφητους πολίτες.
Μην αφήσετε κανέναν να σας πει ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει: Η κυβέρνηση του Hong Kong πίστωσε το λογαριασμό του κάθε πολίτη με 1250 δολάρια ΗΠΑ πριν μερικές μέρες. Το ίδιο έκανε και η κυβέρνηση της Αυστραλίας νωρίτερα.
Μην αφήσετε κανέναν να σας πει ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα: Το κόστος των €2000 ανά κάτοικο της Ευρωζώνης ισοδυναμεί με €750 δις, που είναι ακριβώς το ποσό που πρόσφατα ανακοίνωσε η ΕΚΤ ότι θα «τυπώσει» ώστε να αγοράσει ομόλογα από τις τράπεζες και τα ταμεία.
Μην αφήσετε κανέναν να σας πει ότι είναι άδικο να τα πάρουν και οι έχοντες: Στο τέλος του χρόνου, η εφορία μπορεί κάλλιστα να πάρει μεγάλο μέρος (και ή και όλο το ποσό) των €2000 πίσω από έχοντες που δεν τα είχαν ανάγκη.
Βήμα 3: Η ΕΕ να εγκαθιδρύσει Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Ανάκαμψης & Πράσινων Επενδύσεων
Όταν η ευρωπαϊκή οικονομία έχει κατεβάσει ρολά, ολόκληροι κλάδοι αντιμετωπίζουν χρεοκοπία και διψούν για νέες επενδύσεις και νέα κατεύθυνση.
Η Ευρώπη δεν δικαιούται να αφήσει και αυτή την Κρίση να πάει χαμένη.
Η Κρίση του Ευρώ άφησε την Ευρώπη με μικρότερη πράσινη αναπτυξιακή δυναμική και την κατέστησε ανίκανη να ανταγωνιστεί την Κίνα και τις ΗΠΑ στις τεχνολογίες του μέλλοντος. Δεν έχει την πολυτέλεια, άλλη μια φορά, να αντιδράσει με περισσότερη λιτότητα, μεγαλύτερη απόκλιση, χαμηλότερες επενδύσεις, δημιουργώντας ελάχιστες καλές θέσεις εργασίας.
Για αυτό, η ΕΕ έχει ανάγκη για την μετά τον ιό εποχή ενός μόνιμου Ευρωπαϊκού Προγράμματος Ανάκαμψης & Πράσινων Επενδύσεων, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από σύμπραξη της ΕΤΕπ με την ΕΚΤ και θα εφαρμοστεί από έναν νέο οργανισμό – τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πράσινης Ανάκαμψης.
Εμείς στο ΜέΡΑ25-DiEM25 προτείνουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να:
Δώσει εντολή στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να εκδώσει ομόλογα περίπου στο 5% του ΑΕΠ της ΕΕ ετησίως, την αξία των οποίων θα στηρίζει στις αγορές ομολόγων η ΕΚΤ• Δημιουργήσει τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πράσινης Ανάκαμψης με εντολή να χρησιμοποιήσει από την έκδοση των ομολόγων της ΕΤΕπ ώστε να οικοδομήσει το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Ανανεώσιμης Ενέργειας καθώς και να επενδύσει στην Δημόσια Υγεία, την Δημόσια Παιδεία και άλλα Δημόσια Αγαθά σε όλη την Ένωση.
Συμπερασματικά: Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενοποιηθεί ή δια διαλυθεί
Η δημιουργία του ευρώ έβαλε την ΕΕ σε μονοπάτι που οδηγεί είτε στην ενοποίηση είτε στη διάλυση. Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.
Η Κρίση του Ευρώ μπήκε στον πάγο, χωρίς να γιατρευτεί, λόγω των παρεμβάσεων της ΕΚΤ. Ο κορωνοϊός σήμερα καθιστά αδύνατη την συνέχιση του παγώματος της Κρίσης του Ευρώ.
Η ΕΕ είτε θα αντιμετωπίσει την νέα τροπή της Κρίσης του Ευρώ ενωμένη είτε θα καταργηθεί στην πράξη.
Το Σχέδιο 3-Σημείων του ΜέΡΑ-DiEM25 είναι ο μόνος δρόμος προς την ενοποίηση. Τα τρία βήματα-παρεμβάσεις που προτείνουμε είναι άμεσα εφαρμόσιμα και συνεπή με το γράμμα των Ευρωπαϊκών Συνθηκών.
Θα πετύχουν:
Τον επιμερισμό των βαρών δημόσιου χρέους ανά την Ευρώπη
Την μεγάλη δημοσιονομική τονωτική ένεση που έχει ανάγκη η Ευρώπη
Την διόρθωση του εγκληματικού λάθους της Ευρώπης να αντιμετωπίζει ακολουθία χρεοκοπιών ως εάν να ήταν προβλήματα έλλειψης ρευστότητας
Την προστασία των ευρωπαίων πολιτών από την απώλεια εισοδημάτων λόγω της πανδημίας
Τις αναγκαίες επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση και τα δημόσια αγαθά που θα επιτρέψουν στους ευρωπαίους να ανακάμψουν βιώσιμα.
Μόλις εφαρμοστεί το Σχέδιο 3-Σημείων του ΜέΡΑ-DiEM25, η Ευρώπη θα έχει κερδίσει την ευκαιρία να μετατραπεί σε πραγματική. Δημοκρατική Ένωση. Η μόνη εναλλακτική είναι η διάλυση.
Υποσημειώσεις
(1) Κάθε ομόλογο έκδοσης του ΕΣΜ αποτελείται από μέρος χρέους που εγγυάται η Γερμανία, άλλο μέρος χρέους που εγγυάται η Γαλλία, άλλο μέρος χρέους που εγγυάται η Ιταλία κλπ. Κάθε μέρος έρχεται με το δικό του επιτόκιο και πιθανότητα αθέτησης, που αφορά την διαφορετική χώρα που το εγγυάται. Τη στιγμή που ένα κράτος-μέλος από εγγυητής γίνεται δανειολήπτης του ΕΣΜ, το δικό του μέρος χρέους μεταφέρεται στις υπόλοιπες χώρες αυξάνοντας το επιτόκιό τους και φέρνοντας την επόμενη επιρρεπή χώρα πιο κόντα στο σημείο να πρέπει κι εκείνη να δανειστεί από τον ΕΣΜ. Συνεπώς, τα ομόλογα του ΕΣΜ εμπεριέχουν τον σπόρο, τη δυναμική, της αποδόμησης της ευρωζώνης.
