meta – Panagiotis Diamantopoulos

Γ. Βαρουφάκης στην Ημερίδα του mέta για τα 20 Χρόνια Ευρώ: Αν δεν έχουμε εναλλακτικές απέναντι σε αυτό το Ευρώ θα γίνουμε ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ-ΝΔ - Μέ

Ημερίδα για την αποτίμηση των 20 χρόνων του ευρώ στη σκιά ενός ευρωπαϊκού πολέμου πραγματοποίησε το Κέντρο Μετακαπιταλιστικού Πολιτισμού – mέta στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων με ομιλητές τον Νίκο Θεοχαράκη, τον Mark Blyth και παρέμβαση και του Γραμματέα του ΜέΡΑ25 Γιάνη Βαρουφάκη.

Ο Νίκος Θεοχαράκης καθηγητής στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αναφέρθηκε στην πολιτική οικονομία και την ιστορία του κοινού νομίσματος που εξασθένησε την Ευρώπη. Ο κ. Θεοχαράκης τόνισε πως «μια από τις πιο εσφαλμένες φιλοδοξίες της Ευρωζώνης, ήταν πως θα φέρει τους λαούς της ΕΕ πιο κοντά” και κατέληξε πως “τελικά έκανε το ακριβώς αντίθετο».

Από την πλευρά του ο Mark Blyth από το Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ έκανε μια συνολική αποτίμηση του ευρώ εν μέσω ενός ευρωπαϊκού πολέμου, υπογραμμίζοντας πως «από την προσπάθεια να γίνουν όλες οι χώρες της ΕΕ σαν τη Γερμανία, καταλήξαμε στην πραγματικότητα σε ένα μέλλον όπου τα πάντα στον κόσμο αλλάζουν ραγδαία, με την Ευρώπη να καλείται να λάβει άμεσα σημαντικές αποφάσεις».

Τέλος ο Γιάνης Βαρουφάκης μίλησε για τις εναλλακτικές στην εποχή του ψηφιακού χρήματος:

Ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 ανέφερε πως «αν δεν έχουμε εναλλακτικές θα γίνουμε ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΝΔ. Αν δεν έχεις τρόπο να αποδράσεις από ένα σπίτι που καίγεται, τότε υπογράφεις ό,τι σου δίνουν. Το ευρώ ειναι έτσι δομημένο ώστε νομοτελειακά να οδηγεί στις φούσκες και τις φυλακές του χρέους. Εμείς παλεύουμε για να δημιουργήσουμε πυροσβεστήρες μέσα στο φλεγόμενο αυτό σπίτι και να ανοίξουμε τις εξόδους εκείνες, ώστε αν χρειαστεί να βγούμε -όχι ότι θέλουμε-, αλλά αν χρειαστεί να μπορούμε να το κάνουμε».

Ο Γιάνης Βαρουφάκης παρουσίασε το Σύστημα Δημοσιονομικών Συναλλαγών «Δήμητρα» που αποτελεί μέρος του προγράμματος του ΜέΡΑ25 και το οποίο έχει κατατεθεί στην Ολοκληρωμένη Πρόταση Νόμου του κόμματος για την αντιμετώπιση της οικονομικής ασφυξίας της κοινωνίας, στη Βουλή.

«Όλοι χρωστούν σε όλους και κανείς δεν μπορεί να πληρώσει» αυτή είναι η οικονομική κατάσταση από το 2010 και μετά, επισήμανε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25 και συμπλήρωσε πως με το Σύστημα «Δήμητρα» πέρα από αμοιβαία εξόφληση χρεών, υπάρχει και η δυνατότητα ενίσχυσης των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας σε περιόδους κρίσεις, ή ακόμα και σε «κανονικές συνθήκες», ενώ τέλος οι συναλλαγές αυτές είναι δωρεάν σε αντίθεση με όσες περνάνε μέσα από τις ιδιωτικές τράπεζες και θα βοηθήσουν στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης ακόμα, υπογράμμισε ακόμα τη δυνατότητα μετατροπής του Συστήματος “Δήμητρα” σε εθνικό νομισματικό σύστημα. «Δεν πρόκειται εμείς να πούμε όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι η ΕΚΤ δεν υπάρχει περίπτωση να μας κλείσει τις τράπεζες αν έρθουμε σε ρήξη με όσα παράλογα μας επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και τότε υπάρχει είτε η δυνατότητα της κωλοτούμπας αλά Τσίπρα, είτε να τους απαντήσουμε κάντε ό,τι καταλαβαίνετε» τόνισε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.

«Αυτή είναι η διαφορά μας με το μνημονιακό τόξο, ότι πιστεύουμε ότι το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί ως χώρα, δεν είναι να μας πετάξουν από το Ευρώ, αλλά να παραμείνουμε σε αυτό με όρους λιτότητας, συρρίκνωσης και ερημοποίησης» επισήμανε ακόμα ο Γιάνης Βαρουφάκης και δήλωσε πως θα πρέπει παράλληλα να εθνικοποιηθούν οι εμπορικές τράπεζες, να πτωχεύσει συντεταγμένα η Τράπεζα της Ελλάδος και να χρησιμοποιηθεί η υποδομή του εθνικού λαχείου για τις πρώτες νομισματικές εκδόσεις.

«Δεν θα είναι εύκολο, αλλά θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία και αυτό θα είναι το σχέδιο μας αν χρειαστεί να βγούμε από το Ευρώ, χωρίς να είναι αυτός ο στόχος μας. Εμείς εδώ κάνουμε μία πολιτική τομή, λέγοντας την αλήθεια στον κόσμο» κατέληξε ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25.

Για την τεχνοφεουδαρχία και τον τρόπο με τον οποίο η τεχνολογία έχει μεταμορφώσει άρδην τον καπιταλισμό, όπως τουλάχιστον τον ξέραμε, μίλησε ο οικονομολόγος, γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης, στο πλαίσιο των διαλέξεων που διοργανώνει το Stanfordin Government, μια ανεξάρτητη φοιτητική οργάνωση του Πανεπιστημίου του Stanford, που στόχο έχει την προαγωγή του δημόσιου διαλόγου ως πυρήνα της αστικής και πολιτικής διαδικασίας.

Σύμφωνα με τον Γιάνη Βαρουφάκη ο καπιταλισμός ως το οικονομικό σύστημα που βασίζεται στην ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και διακίνησης των προϊόντων με στόχο τη συσσώρευση κέρδους, έχει πλέον «τελειώσει» καθώς έπεσε θύμα του ίδιου του εαυτού του, της πιο πρόσφατης μετάλλαξής του, που ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 ορίζει ως «τεχνοφεουδαρχία». Ακριβώς όπως ο καπιταλισμός παραγκώνισε την φεουδαρχία σταδιακά έως ότου οι περισσότερες κοινωνικές σχέσεις μετεξελίχθηκαν από φεουδαρχικές σε αγοραίες, έτσι και σήμερα ο καπιταλισμός παραγκωνίζεται από ένα νέο εκμεταλλευτικό σύστημα, την τεχνοφεουδαρχία αφότου, από το 2008 και μετά, η δύναμη που κινεί την παγκόσμια οικονομία δεν είναι πλέον τα ιδιωτικά κέρδη αλλά το χρήμα που παράγουν οι κεντρικές τράπεζες.

Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στις μεταλλάξεις του καπιταλισμού, ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 αναφέρθηκε στην πρώτη σημαντική αλλαγή του, όταν από την ανταγωνιστική εξελίχθηκε στην μονοπωλιακή του μορφή, τότε που ο ηλεκτρομαγνητισμός οδήγησε στη δημιουργία των εταιρειών-δικτύων καθώς και των μεγα-τραπεζών που χρειάζονταν για την χρηματοδότησή τους, με αποτέλεσμα, η Φορντ, η Έντισον και η Κρουπ να αντικαταστήσουν τον φούρναρη, τον χασάπη και τον ζυθοποιό του Άνταμ Σμιθ ως οι βασικοί προωθητές της Ιστορίας. Όταν αυτές οι γιγάντιες αλυσίδες χρεών και κερδών έσπασαν, αυτό που ακολούθησε ήταν το Κραχ του 1929 και ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος και, μεταπολεμικά, το σύστημα Μπρέτον Γουντς με τους αυστηρότατους περιορισμούς στους τραπεζίτες, που οδήγησε σε σταθεροποίηση του καπιταλισμού για δύο δεκαετίες (1950-1970). Ακολούθησε η δεύτερη μεταμόρφωση του καπιταλισμού όταν, λόγω του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ, οι τραπεζίτες απαίτησαν πλήρη απελευθέρωση από όλους τους περιορισμούς και έτσι η «απορρύθμιση» αυτή οδήγησε στον χρηματοπιστωτικό ή τραπεζοκρατικό καπιταλισμό, με τις επιχειρήσεις-κολοσσούς να έχουν τον έλεγχο των μέσων παραγωγής, και τα ιδιωτικά κέρδη να προκύπτουν μέσα από κάποια αγορά.

Πότε έγινε η τελευταία μετάλλαξη, κατά τον Γιάνη Βαρουφάκη; Αφότου οι κεντρικές τράπεζες των G7 τύπωσαν 15 τρισεκατομμύρια δολάρια με σκοπό την διάσωση των τραπεζών, οπότε και άλλαξαν οι όροι και πλέον, η δύναμη που κινεί την παγκόσμια οικονομία δεν είναι τα ιδιωτικά κέρδη αλλά το χρήμα που παράγουν, από το 2008 ως σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες ενώ και οι αγορές, ως ο «τόπος» όπου εξάγονται υπεραξίες για εργαζόμενους και καταναλωτές, έχουν αντικατασταθεί από τις ψηφιακές πλατφόρμες (π.χ. Facebook, Uber, Amazon, Airbnb). Συγκεκριμένα, οι κεντρικές τράπεζες δανείζουν στις πολυεθνικές, οι οποίες χρησιμοποιούν το χρήμα για να αγοράζουν τις δικές τους μετοχές στα χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα αυτά να ανεβαίνουν την ώρα που τα κέρδη είναι στο «πάτωμα».

Πού συνίσταται η παντοδυναμία των πολυεθνικών τεχνολογικών εταιρειών; Σύμφωνα με τον Γιάνη Βαρουφάκη, οι τεχνολογικοί αυτοί κολοσσοί, οι «cloudalists» όπως τους ονομάζει, έχουν τη δύναμη, μέσω ενός αλγόριθμου, να μας εκπαιδεύουν ώστε να εκπαιδεύουμε με τη σειρά μας αενάως κι εμείς τον αλγόριθμο να μας εκπαιδεύει και να μπαίνουμε σε έναν φαύλο κύκλο όπου οι συνήθειές μας οδηγούν τον αλγόριθμο να μας δημιουργεί νέες, παρεμφερείς ανάγκες και να προτείνει μέσα ικανοποίησής τους. Παράλληλα, οι ψηφιακές αυτές εφαρμογές, χρησιμοποιώντας όλους εμάς, τους καταναλωτές που, για πρώτη φορά στην Ιστορία, παράγουμε δωρεάν το κεφάλαιο (δηλαδή τα κεφαλαιουχικά αγαθά) των τεχνολογικών εταιρειών-κολοσσών, χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες που μας παρέχουν «δωρεάν» οι ψηφιακές πλατφόρμες, δημιουργούν τεράστιες οικονομίες κλίμακας με βασικό τους όπλο τα δεδομένα, τα στοιχεία που συγκεντρώνουν.

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Γιάνης Βαρουφάκης τόνισε πως σε αυτόν τον δυστοπικό μετακαπιταλισμό που βρίθει κρίσεων, μεταξύ αυτών και την κλιματική αλλαγή, η απάντηση είναι η κατ’ αναλογία εφαρμογή του θεμελιώδους δημοκρατικού δικαιώματος «ένας άνθρωπος, μια ψήφος» ώστε κάθε εργαζόμενος, να έχει μια ψήφο και μια μετοχή και έτσι τα Διοικητικά Συμβούλια των τεχνολογικών μεγαθηρίων να μην λειτουργούν ανεξέλεγκτα, καθώς επίσης και ένα καθολικό βασικό εισόδημα ώστε όλοι να έχουμε ένα μερίδιο από τον συνολικό πλούτο της κοινωνίας.