
Το κόλπο ετοιμάζεται να επαναληφθεί, αυτή τη φορά με υγειονομικό σκηνικό.

Ο πρωθυπουργός και οι χειρισμοί της κυβέρνησής του άφησαν την τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα και την Ευρώπη να πάει χαμένη.
Ολόκληρη η ομιλία του YanisVaroufakisστη #Βουλή
Η 9η και 23η Απριλίου θα μείνουν στην ιστορία ως σημαντικά δυσάρεστες μέρες για την ΕΕ. Η ταφόπλακα που μπήκε στο “ευρωομόλογο” σημαίνει πολλά για τον χειμαζόμενο λαό αυτής της χρεοδουλοπαροικίας και τους λαούς της Ευρώπης. Μια Ευρώπη που ετοιμάζει σε μια τέτοια πρωτοφανή κρίση ένα “Ταμείο Ανάκαμψης” μέσω εγγυήσεων των κρατών μελών που θα διαθέσει το 0,6% του ΑΕΠ της για τα επόμενα 2-3 χρόνια, δηλαδή περίπου 100 δις ετησίως και 200-300 δις συνολικά!
Μιλάμε λοιπόν για εγγυήσεις δανεισμού εκ μέρους των κρατών μελών και όχι για χρήματα στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η κ. Μέρκελ που συνήθως δεν ψεύδεται αλλά συστηματικά εξοικονομεί την αλήθεια μιλάει τρις, που δεν θα είναι καν τόσο και θα συνιστούν δανεισμό πάνω σε αυτά τα δάνεια-εγγυήσεις. Τα δάνεια όμως στον χρεοκοπημένο είναι δώρο-άδωρο. Χρειαζόμαστε ενισχύσεις και όχι δανεισμό, όπως πολύ σωστά ενστερνίστηκε χθες και ο Πρωθυπουργός αυτή την άποψη.
Ποιο ποσοστό όμως από αυτά θα πάει σε ενισχύσεις και ποιο σε δάνεια; Απειροελάχιστο ποσοστό θα πάει σε ενισχύσεις. Τα δάνεια όμως θα πρέπει να αποπληρωθούν. Και έτσι σαν το άλλοτε “Σχέδιο Γιούνκερ” έτσι κι αυτό το σχέδιο της ΕΕ πολύ σύντομα θα ξεφουσκώσει σαν μπαλόνι.
Το κομμάτι τώρα που θα συνιστά όντως ενισχύσεις, θα ωφελήσει χώρες σαν την Ελλάδα που θα πάρουν κάτι παραπάνω από αυτά που θα εγγυηθούν. Ακόμα κι όμως τα μισά από αυτά να δοθούν σε ενισχύσεις το δημοσιονομικό θετικό σοκ για την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία κλπ θα είναι γύρω στο 0,02% του ΑΕΠ! Πρόκειται δηλαδή για τον ορισμό της δημοσιονομικής ασημαντότητας.
Αυτό ακριβώς έγινε γιατί την 9η Απριλίου η Κυβέρνηση είχε ήδη απεμπολήσει το “βέτο” της πολύ πριν ξεκινήσει το Eurogroup. Οπότε πραγματικά δεν αντιληφθήκαμε γιατί ο Υπουργός Οικονομικών έλαβε μέρος σε αυτό και δεν το παρακολούθησε απλώς από το σπίτι του. Καθώς χωρίς να λες “όχι” απλά δεν συμμετέχεις σε μια συζήτηση, είσαι ένας θλιβερός παρατηρητής.
Το ευρωομόλογο όμως που καλώς εξακολουθεί να θέλει η Κυβέρνηση είναι ένα εργαλείο αναδιάρθρωσης χρέους. Παίρνει από τις πλάτες των ασθενέστερων και το μεταβιβάζει στους ισχυρότερους εντός της ΕΕ, μειώνοντας παράλληλα το συνολικό χρέος της Ευρωζώνης λόγω των χαμηλών επιτοκίων που έχουν ιδίως οι “ισχυρότεροι” αυτής.
Το μέτωπο όμως του ευρωομολόγου κατέπεσε δυστυχώς, γιατί οι 9 χώρες ζητήσαν το λάθος ευρωομόλογο, μη έχοντας καμία σοβαρή απάντηση για το ποιος θα το εκδώσει. Καθώς μόνο η ΕΚΤ μπορεί να το εκδώσει. Επιπλέον η επίκληση των χωρών του Νότου στην “αλληλεγγύη” του Βορρά, συνιστά λανθασμένη στρατηγική. Κανένας δεν έχει υποχρέωση να συνυπογράψει το χρέος σου. Η απεύθυνση έπρεπε να ήταν στη βάση του δικού τους συμφέροντος και των συμφερόντων των ίδιων των λαών τους. Τα “λεφτά του Βορρά” δεν είναι δικά στους λεφτά, είναι χρήματα της ΕΕ. Δεν πρόκειται για καμία φιλανθρωπία, αλλά αντιθέτως τα δικά τους δημοσιονομικά και εμπορικά πλεονάσματα τα οφείλουν σε μεγάλο βαθμό στο ότι οι δικές μας χώρες υποφέρουν από τις πολιτικές της λιτότητας που μας επιβάλλουν.
Ο κ. Μητσοτάκης όμως με αυτούς τους χειρισμούς καταδίκασε την Κυβέρνηση του και την χώρα μας στο 5ο, σκληρότερο μνημόνιο. Αφήνοντας την τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα και την Ευρώπη να πάει χαμένη. Καθώς αν δεν μπορούμε σήμερα να δεσμευτούμε ότι σε 30 χρόνια (όπως προτείνει το ΜέΡΑ25 με το ευρωομόλογο 30ετούς λήξης) θα υπάρξει η ομοσπονδιοποίηση, αυτή η ΕΕ δεν θα υπάρχει και σε τελική ανάλυση δεν αξίζει κιόλας να υπάρχει.
Πέραν τούτου η Κυβέρνηση δεν έκανε τίποτα στο εσωτερικό για την αντιμετώπιση της οικονομική κατάρρευσης. Όταν την καλούσαμε να ρίξει άμεσα εμπροσθοβαρώς τα 3,6 δις που είχε από το πρωτογενές πλεόνασμα στα ταμεία της, αδιαφορούσε και τώρα χρειάζεται λόγω της εκθετικής επίπτωσης τουλάχιστον 20 δις! Επιπλέον δεν προχώρησε στις προπληρωμένες κάρτες των 300 ευρώ για 12 μήνες σε όλους εκείνους τους “αόρατους” συμπολίτες μας οι οποίοι δεν έχουν λάβει και ούτε θα λάβουν σεντ από τις εξαγγελίες της Κυβέρνησης. Ενώ και το όνειδος του “Ηρακλή” παραμένει εδώ με μια ανάλγητη Κυβέρνηση έτοιμη να χρεώσει τη χώρα με 12 δις για να κερδίσουν συγκεκριμένα fund -με στενούς κυβερνητικούς δεσμούς- και να ξεσπιτώσουν τους πολίτες με κόκκινα δάνεια.
Εμείς δεν καλούμε την Κυβέρνηση να πάει στο “μαξιλαράκι” του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί αυτό συνιστά μια πιστωτική κάρτα από την τρόικα και τον ESM. Μάλιστα απορούμε πώς ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα επιμένει στην πρόσδεση στην επιτυχία του 3ου και 4ου μνημονίου του. Τα μνημόνια αυτά σύντροφοι δεν έβγαιναν ήδη από την 6η Ιουλίου του 2015 όταν κάνατε το ΌΧΙ, ΝΑΙ. Και ακόμα αν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα στη θέση της ΝΔ τι διαφορετικό θα έκανε; Θα έβαζε μήπως βέτο στην ΕΕ κι αν ναι γιατί δεν το έκανε τόσα χρόνια;
Αντιθέτως το μνημονιακό τόξο επιμένει στην ξεκάθαρη, στυγνή λιτότητα που έρχεται και την προαναγγέλλουν και οι σύμβουλοι της Μέρκελ για το 2021, με το λεγόμενο δημοσιονομικό “μαύρο μηδέν”. Πρέπει λοιπόν να εμπεδώσουμε ότι οι κύκλοι αυτοί δεν θέλουν το ευρωομόλογο όχι από ανοησία, αλλά επειδή η ολιγαρχία -όχι ο δήμος- βλέπει την υπάρχουσα αρχιτεκτονική της ΕΕ ως θρίαμβο, με εργαλεία που ενισχύουν την ολιγαρχία και κανένα απολύτως εργαλείο για την μεταβίβαση εισοδημάτων από τους πλούσιους στους φτωχούς. Αυτό ακριβώς τον θρίαμβο δεν θέλουν να χάσουν και να μεταβιβάσουν εξουσία από τους πλούσιους στους φτωχούς και χρέος από τους αδύναμους στους ισχυρούς.
Εμείς οι Έλληνες ήμασταν υπερήφανοι για τον τρόπο ζωής μας που μας δίνει το περιθώριο να εκμεταλλευόμαστε διασκεδάζοντας τον ελεύθερο χρόνο μας. Είτε αυτό σημαίνει ένας γρήγορος καφές το πρωί πηγαίνοντας για δουλειά, ένα γρήγορο break για έναν μεζέ ή ακόμα και η απογευματινή βόλτα που μπορεί να καταλήξει βραδινή (μας αρέσει να βρισκόμαστε μεταξύ μας). Με την κρίση του κορονοϊού καλούμαστε να εγκαταλείψουμε την καθημερινή τελετή του πρωινού καφέ ή την βραδινή βόλτα ή το Κυριακάτικο γήπεδο. Κατά την διάρκεια της κρίσης δεν πρόκειται ούτε να δουλέψουμε ούτε να απολαύσουμε την μπάλα.
Η πανδημία COVID-19 κατατάσσεται στις επιθέσεις σαν της 11ης Σεπτεμβρίου, που ως γεγονότα προκάλεσαν την αλλαγή διεθνών κανόνων και λειτουργιών. Πόση από την αλλαγή που βιώνουμε αυτή τη στιγμή θα έχει διαρκή αποτελέσματα; Για όσους νοσήσουν από τον κορονοϊό, θα μπορούσε να είναι απειληθεί η ζωή τους, για όλους τους άλλους θα αλλάξει τη ζωή.
Όταν βγούμε με το καλό από το σπίτι, θα βρούμε ένα διαφορετικό οικονομικό τοπίο.
Οι προβλέψεις ποικίλλουν, αλλά η οικονομία σίγουρα θα βρίσκεται σε ύφεση. Η Goldman Sachs προβλέπει ότι η μείωση του δεύτερου τριμήνου θα είναι 24%, γεγονός θα συγκριθεί με τους αριθμούς που δεν παρατηρήθηκαν από τη Μεγάλη Ύφεση.
Θα υπάρξει εκτεταμένη ανεργία – πιθανώς σε διψήφια ψηφία – τα προηγούμενα χαμηλά ποσοστά ανεργίας θα είναι μια μακρινή ανάμνηση.Οι πληρωμές ενοικίου θα καθυστερήσουν. τα δάνεια και οι υποθήκες θα παραμείνουν σε αθέτηση (δηλαδή θα κοκκινίσουν) · τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια θα υποστούν ζημία. και πολλές επιχειρήσεις (ιδίως οι μικρές επιχειρήσεις) θα κλείσουν. Τα πακέτα στήριξης δισεκατομμυρίων ευρώ θα βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα, αλλά η μακροχρόνια επίπτωση της πανδημίας θα είναι διαρκής.
Όταν βγούμε από το σπίτι, η ψυχή και η νοοτροπία μας θα είναι επίσης διαφορετικές.
Η επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 είναι, φυσικά, το πιο πρόσφατο και έντονο παράδειγμα ενός γεγονότος που προκαλεί παγκόσμιες αλλαγές. Κάποιος δεν μπορεί πλέον να φτάσει στο αεροδρόμιο στις 7:30 π.μ. για μια πτήση 8:00. Οι έλεγχοι ασφαλείας είναι πολύ λεπτομερέστερη και η ενισχυμένη ασφάλεια εκτείνεται πέρα από τα αεροδρόμια σε αθλητικές εγκαταστάσεις, πάρκα ψυχαγωγίας, πλαζ – σχεδόν παντού υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος.
Η αλλαγή δεν είναι μόνο η αυξημένη ασφάλεια, αλλά πιο λεπτή, η συναίνεση των πολιτών ότι πρέπει να αναμένεται η επιτήρηση και η πρόσθετη ασφάλεια (μερικές φορές θεωρείται υπερβολικά ενοχλητική). Η γκρίνια σχετικά με την εισβολή στην ιδιωτική ζωή έχει διαλυθεί, αν δεν έχει εξαφανιστεί τελείως. Είναι πλέον αποδεκτό ότι πρέπει να ενημερώνουμε τις αρχές για τον χρόνο και τον σκοπό των μετακινήσεων μας.
Πολλοί φοβούνται ότι οι ενέργειες των πολιτικών δεν βασίζονται στην δημόσια ευημερία αλλά στην οπτική και την ιδεολογία.
Σε περιόδους κρίσης, το κοινό κοιτάζει τους ηγέτες του.
Αρχικά, λάβαμε μεικτά μηνύματα από κυβερνητικούς και μη αξιωματούχους σχετικά με τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Πολλοί είδαν την διαταγή για παραμονή κατ ‘οίκον ως μια απροσδόκητη ευκαιρία διακοπών. Οι άνθρωποι αγνοούσαν την κοινωνική αποστασιοποίηση και πήγαν στην παραλία, τα πάρκα και τα νυχτερινά κέντρα – μέχρις ότου οι χώροι αυτοί ήταν είτε κλειστοί είτε περιορισμένοι. Κατά συνέπεια, η καμπύλη μόλυνσης δεν ήταν τόσο επίπεδη όσο οι υγειονομικοί υπάλληλοι είχαν την ελπίδα ότι θα ήταν.
Όταν καταρτιστούν τα στοιχεία, θα καταστεί σαφές ότι έπρεπε να πάρουμε σοβαρότερα τις προτροπές επιστημόνων και του Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) και να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο σε απομόνωση. Η αποτελεσματικότητα της διαμονής στο σπίτι, η οποία μπορεί να έχει μετριάσει τη ζημιά, θα κάνει τους πολίτες να επαναξιολογήσουν την εμπιστοσύνη τους στην κυβέρνηση και την άποψή τους ότι οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι πολύ συχνά πολιτικοποιούν και υπερ-αντιδρούν ή υπο-αντιδρούν σε μια κρίση.
Μετά την πανδημία, η τηλεργασία θα γίνει περισσότερο αποδεκτή από τους εργοδότες και τους υπαλλήλους και η εξ αποστάσεως μάθηση θα γίνει περισσότερο αποδεκτή από τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους σπουδαστές. Με ισχυρούς φορητούς υπολογιστές, γρήγορες συνδέσεις στο διαδίκτυο, η αυξημένη παραγωγικότητα της εργασίας από το σπίτι καθιστά λιγότερο απαραίτητη την διαμονή στο γραφείο από τη διοίκηση. Ωστόσο, αυτό μπορεί να επιδεινώσει την ταξική διάκριση μεταξύ εκείνων που μπορούν να εργαστούν από το σπίτι και εκείνων που πρέπει φυσικά να βρίσκονται στη δουλειά – επισημαίνοντας περαιτέρω τη διαφορά στην κοινωνία μεταξύ των εργαζομένων στη γνώση και των εργαζομένων στις υπηρεσίες.
Μπορεί η πανδημία να είναι ο επιταχυντής για να μας οδηγήσει να αλλάξουμε συμπεριφορές που θα έπρεπε να επαναξιολογήσουμε, αλλά δεν είχαμε αν δεν είχαμε την πανδημία; Σίγουρα, ο ατομικισμός δεν έχει νόημα αν δεν αναλάβουμε την προσωπική ευθύνη για τις πράξεις μας. Αυτό είναι παλιό, όχι κάτι καινούργιο.
Πρέπει να θυμόμαστε τις προειδοποιήσεις των γονιών μας: Πλύνετε τα χέρια σας, καλύψτε το στόμα σας όταν φτερνίζεστε ή βήχετε, μένετε στο κρεβάτι όταν είστε άρρωστοι, κρατήστε τα χέρια σας μακριά από τα άλλα παιδιά. Η επιστροφή πίσω στην παιδική μας ηλικία θα προσφέρει τη βελτιωμένη προσωπική υγιεινή που είναι μία από τις πρώτες γραμμές άμυνας κατά της διάδοσης ενός νέου κορονοϊού.
Τέλος, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Η ελευθερία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του ελληνικού έθνους, αλλά είναι επίσης εύθραυστος. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της ασφάλειας και της ατομικής ελευθερίας. Ειδικές στιγμές πόνου και θυσίας στην ιστορία του έθνους, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου, των οικονομικών καταστροφών και των πανδημιών, μας οδήγησαν – για το κοινό καλό – να προσχωρήσουμε σε νόμους, κανόνες και κανονισμούς που θέτουν σε κίνδυνο ορισμένες από τις ατομικές ελευθερίες που έχουμε τόσο συνηθίσει. Φαίνεται να εκτιμούμε την ελευθερία μόνο όταν αντιμετωπίζουμε την απώλειά της.
Ίσως ο δρόμος για ένα καλύτερο μέλλον να είναι απλά να θυμόμαστε τα βασικά μαθήματα του παρελθόντος.
Παναγιώτης Διαμαντόπουλος